Bajki robotów / Stanisław Lem

Kraków: Literackie, 1964,- s. 237

Informacje dodatkowe
nakład: ?
Inne wydania: 2000, 2002, 2003, 2005 (Kraków: Literackie); 1983 (KAW), 1989 (Katowice: Książnica); 1995 (Warszawa: Interart); 1995 (Warszawa: Nasza Księgarnia); 1996, 1998 (Wrocław: Siedmioróg); 2008 (Warszawa: Agora)
Tłumaczenia: I. „Сказки роботов” / Станислав Лем.- Moskva: Vahazar-PAIMS, 1993.- [Коллекция польской литературы] (okładka); II. „Сказки роботов; Кибериада” / Станислав Лем.- Moskva: AST, 2002 (okładka); III. „„Сказки роботов” / Станислав Лем.- Moskva: AST-Hranitiel, 2006 i 2007;  IV. „Казки работив; Киберяда; Сим подрожей Трурла и Клапавиция; Голем XIV” / Станислав Лем.- Kijev: Dnipro, 1990; V. „Сказки роботов; Кибериада” / Станислав Лем.- Mińsk: Harvest (jednocześnie rosyjskie wyd. – Moskva: AST); VI. „Robotermärchen” / Stanisław Lem.- Frankfurt am Main: Surkapf, 1973, 1974, 1978, 1982.- [Phantastische Bibliothek], (okładka), 1982, 1983, 1984, 1986, 1988, 1991, 1995, 1997, 2009 (okładka); VII. „Robotermärchen” / Stanisław Lem.- Berlin: Eulenspiegel, 1969, 1976, 1979, 1996; VIII. „Der weisse Tod” / Stanisław Lem.- Frankfurt am Main: Suhrkamp, 2003 (okładka); IX. „Robotermärchen” (Hörbuch – audio, 4 CDs) / Stanisław Lem.- Marburg: Verlag und Studio für Hörbuchproduktionen.- [Reihe Science Fiction] (okładka); X. „Robotermärchen” / Stanisław Lem.- [w:] „Technologie und Ethik : ein Lesebuch” / Stanisław Lem.- Frankfurt am Main: Suhrkamp, 1990.- [Polnische Bibliothek] (okładka); XI. „Povestiri despre roboţi” / Stanislaw Lem.- [w:] „Ciberiada” / Stanislaw Lem.- Bucureşti: Nemira, 1994.- [SF] (okładka); XII. „Zachraňme vesmír” / Stanisław Lem.- Praha: Mladá Fronta, 1966 (okładka); XIII. „Bajky robotů” / Stanisław Lem.- Plzeň: Laser, 2002 (okładka); XIV. „Contes inoxydables : nouvelles” / Stanislas Lem.- Paris:  Denoël, 1981 (okładka) i 1989 (okładka); XV. „Pasaules gals pulksten astonos vakara” / S. Lems.- Ryga: Liesma, 1989.- [Jaunības Biblioteka]; XVI. „Fábulas de robots” / Stanislaw Lem.- Barcelona: Bruguera, 1964 (okładka), 1981 (okładka), 1982.- [Todo Libro]; XVII. „Fábulas de robots” / Stanislaw Lem.- Madrid: Guadarrama, 1977 (okładka); XVIII. „Fábulas de robots” / Stanislaw Lem.- Barcelona: Labor, 1977; XIX. „Robotto monogatari” / Sutanisuwafu Remu.- Tōkyō: Hayakawa Shobō, 1982; XX. „Konekansan satuja ja tarinoita” / Stanislaw Lem.- Helsinki: Tammi, 2004 (okładka); XXI. „Amit a robotok mesélnek” / Stanisław Lem.- [w:] „Teljes science-fiction univerzuma” / Stanisław Lem.- Szeged: Szukits, 2006 (okładka); XXII. „Fiabe per robot” / Stanisław Lem.- Milano: Marcos y Marcos, 2005 (okładka); XXIII. „Mortal Engines” / Stanisław Lem.- New York: The Seaburry Press, 1977; XXIV. „Mortal Engines” / Stanisław Lem.- San Diego: Harcourt Brace Jovanovich, 1992; XXV. „Mortal Engines” / Stanisław Lem.- Scribner, 1977 (okładka); XXVI. „Mortal Engines” / Stanisław Lem.- Mariner Books, 1992 (okładka); XXVII. „Mortal Engines” / Stanisław Lem.- London: Andre Deutsch, 1993; XXVIII. „Mortal Engines” / Stanisław Lem.- London: Continuum Intl Pub Group, 1977 (okładka)

W odróżnieniu od klasycznych baśni bohaterami utworów Lema są przede wszystkim istoty mechaniczne, elektryczne i elektroniczne, stworzone w sceneriach kosmicznych i w nim żyjące. Są te opowieści przede wszystkim bardzo lekkie, choć przecież niepozbawione wartości poznawczych, dotykających kwestii moralnych i filozoficznych. Lem ukazuje nam „rzeczywistości” takie, w których wszystko powinno mieć i zachowywać swoje miejsce, szczególnie w opowiadaniu „Trzej elektrycerze”, w którym Kwarcowy Rycerz upodobał sobie lodowe skarby z mroźnej planety, także w „Jak Mikromił i Gigacyan ucieczkę mgławic wszczęli” (konfrontacja mikro- i makroświata), oraz w „Uranowych uszach”, które mierzą się z dylematem, gdzie we Wszechświecie umieścić ból i zło. Bardzo często (prawie zawsze) te i inne problemy poruszane zostają w atmosferze przepojonej „władztwem”, w krainach rządzonych przez mniej lub bardziej chełpliwych monarchów. W historii „Jak Erg Samowzbudnik Bladawca pokonał” mamy kosmiczną wersję bajki o Szewczyku Dratewce, którym jest tytułowy Erg, a potworem, którego należy pokonać – twór nazwany Bladawcem. W „Skarbach króla Biskalara” spotykamy króla, który pławi się w swym bogactwie. W „Doradcach króla Hydropsa” obserwujemy manipulacje w kręgach władzy przy tworzeniu następcy tronu. Z kolei w „Bajce o królu Murdasie” słuchamy historii o tchórzliwym królu, który usłyszawszy przepowiednię o spisku i możliwej detronizacji postanawia uśmiercić krewnych, potem zaś powiększyć się do rozmiarów tak absurdalnych, by już nikt mu nie zagrażał… Pozostałe teksty dotykają takich motywów jak: maszyna, jej wykorzystanie oraz bunt maszyn („Jak ocalał świat” i „Wielkie lanie” – teksty, które łączy też postać jednego z bohaterów – Trurla) oraz takie elementy zachowań, które można by spokojnie przedstawić nie posługując się formułą s-f, ale które zyskują w niej dodatkowego kolorytu. I tak Lem podejmuje problem nienawiści w dwóch opowiadaniach – „Dwa potwory” oraz „Biała śmierć”, a także kwestię człowieczeństwa, przyjaźni, życia i śmierci w rewelacyjnym tekście pt. „Przyjaciel Automateusza” – historii o automatycznym druhu, u którego mechaniczność dawanych rad ociera się o okrucieństwo… Kosmiczne baśnie Stanisława Lema pełne są groteskowej oprawy, żartobliwej treści, ale skłaniają jednocześnie do głębokich refleksji…

Zawiera opowiadania: 1. Trzej elektrycerze, 2. Uranowe uszy, 3. Jak Erg Samowzbudnik Bladawca pokonał, 4. Skarby króla Biskalara, 5. Dwa potwory, 6. Biała śmierć, 7. Jak Mikromił i Gigacyan ucieczkę mgławic wszczęli, 8. Bajka o maszynie cyfrowej, co ze smokiem walczyła, 9. Doradcy króla Hydropsa, 10. Przyjaciel Automateusza, 11. Król Globares i mędrcy, 12. Bajka o królu Murdasie, 13. Jak ocalał świat, 14. Maszyna Trurla, 15. Wielkie lanie