Zajdel Janusz Andrzej
Data urodzenia: 15 sierpnia 1938
Miejsce urodzenia: Warszawa
Data śmierci: 19 lipca 1985
Miejsce śmierci: Warszawa
Obok Lema, najbardziej znany polski pisarz s-f doby Polski Ludowej. Absolwent fizyki na Uniwersytecie Warszawskim. Pracownik Centralnego Laboratorium Ochrony Radiologicznej, gdzie na początku lat 80. był współzałożycielem komisji zakładowej NSZZ Solidarność. Autor artykułów popularnonaukowych.
Jako autor science-fiction zadebiutował opowiadaniem „Tau wieloryba” w Młodym Techniku. Jego pierwsze utwory trzymały się konwencji przygodowej science-fiction, potem wzbogaciły się o tak typowe dla Zajdla elementy społeczne, które ostatecznie nadały charakter jego twórczości.
Debiut książkowy to „Jad mantezji” z roku 1965. Trzy książki zostały wydane pośmiertnie: „Dokąd jedzie ten tramwaj?”, „Wyższe racje” i „List pożegnalny”.
Po śmierci autora powstała tradycja wręczania corocznej nagrody, która była przyznawana przez uczestników konwentu Polcon autorom najlepszych polskich utworów s-f – tzw. Nagroda Fandomu Polskiego imienia Janusza A. Zajdla.
W roku 1979 (wznowienie w r. 1988) w dawnym NRD ukazał się zbiór opowiadań autora pt. „In Sonnennähe : Phantastische Erzählungen” (Berlin: Verlag Das Neue Berlin), stanowiący kompilację utworów z różnych zbiorów wydanych w Polsce. Poszczególne utwory zbioru i ich tłumaczenia znajdują się poniżej, wśród innych opowiadań autora.
Książki Janusza Andrzeja Zajdla (objęte Bibliografią):
- Cała prawda o planecie Ksi (1983)
- Cylinder van Troffa (1980)
- Dokąd jedzie ten tramwaj? (1988)
- Feniks (1981)
- Iluzyt (1976)
- Jad mantezji (1965)
- Lalande 21185 (1966)
- Limes inferior (1982)
- List pożegnalny (1989)
- Ogon diabła (1982)
- Paradyzja (1984)
- Prawo do powrotu (1978)
- Przejście przez lustro (1975)
- Wyjście z cienia (1983)
- Wyższe racje (1988)
Opowiadania Janusza Andrzeja Zajdla (objęte Bibliografią):
- 869113325.- [w:] „Kroki w nieznane 6”; „Iluzyt”; „Dokąd jedzie ten tramwaj?”
Tłumaczenia:I. „869113325”.- [w:] Ikarie, 2008, nr 9 (okładka)
- Adaptacja.- [w:] „List pożegnalny”; „Wyższe racje”; Fantastyka, 1987, nr 7
- Anomalia.- [w:] „Feniks”; Kwazar, 1981, nr 4
- Apetyt na śliwki.- [w:] „Przejście przez lustro”; Płomyk, 1972, nr 23
- Awaria.- [w:] „Dokąd jedzie ten tramwaj?”; „Wyższe racje”; „Ogon diabła”; Młody Technik 1978, nr 4
Tłumaczenia:I. „Havárie”.- [w:] Interpress, 1985, nr 4; II. „Havárie”.- [w:] Ikarie, 2008, nr 6 (okładka); III. „Havárie”.- [w:] Laser, 1985, nr 2;
IV. „Авария”.- [w:] Техника-молодёжи, 1984, nr 12 (okładka)
- Blisko słońca.- [w:] „Przejście przez lustro”; Astronautyka, 1965, nr 1
Tłumaczenia:I. „In Sonnennähe”.- [w:] „In Sonnennähe : Phantastische Erzählungen”.- Berlin: Verlag Das Neue Berlin, 1979 oraz 1988 (okładka)
- Błąd pilota.- [w:] „List pożegnalny”; Przyjaciel przy pracy, 1973, nr 9
- Bunt.- [w:] „Przejście przez lustro”; „Dokąd jedzie ten tramwaj?”; „Wyższe racje”; Młody Technik, 1972, nr 11
Tłumaczenia:I. „Der Aufruhr”.- [w:] „In Sonnennähe : Phantastische Erzählungen”.- Berlin: Verlag Das Neue Berlin, 1979 oraz 1988 (okładka); II. „Der Aufruhr”.- [w:] „Die gestohlene Techmine : Science Fiction aus Osteuropa”.- München: Deutscher Taschenbuch-Verlag, 1982 (okładka); III. „Der Aufruhr”.- [w:] Cosmonaut: SF Magazin, 1982, nr 3 (okładka);
IV. „Бунт”.- [w:] Студенческий меридиан, 1988, nr 11
- Chrzest bojowy.- [w:] „List pożegnalny”; „Wyższe racje”; „Polska Nowela Fantastyczna. T. 6”; Kwazar, 1985, nr 23
- Ciemność.- [w:] „Jad mantezji”; Astronautyka, 1965, nr 1
- Czwarty rodzaj równowagi.- [w:] „Przejście przez lustro”; „Wyższe racje”; „Dokąd jedzie ten tramwaj?”
- Diabelski młyn.- [w:] „Przejście przez lustro”; Astronautyka, 1965, nr 4
- Dokąd jedzie ten tramwaj?.- [w:] „Iluzyt”; „Wyższe racje”; „Dokąd jedzie ten tramwaj?”
Tłumaczenia:I. „Hová megy ez a villamos?”.- [w:] Galaktika, 1990, nr 113 (okładka);
II. „Kam jede ta tramvaj?”.- [w:] Zápisník, 1990, nr 9;
III. „Wohin fährt diese Straßenbahn?”.- [w:] „In Sonnennähe : Phantastische Erzählungen”.- Berlin: Verlag Das Neue Berlin, 1979 oraz 1988 (okładka)
- Dowód.- [w:] „Iluzyt”
- Druga strona lustra.- [w:] „List pożegnalny”; Astronautyka, 1964, nr 1
- Drugie spojrzenie na planetę KSI.- [w:] „List pożegnalny”; „Cała prawda o planecie KSI” (edycja z 2005 r.); Nowa Fantastyka (fragmenty), 1991, nr 2
- Dyżur.- [w:] „Przejście przez lustro”; „Wyższe racje”; „Dokąd jedzie ten tramwaj?”; Horyzonty techniki, 1967, nr 10
Tłumaczenia:I. „Im Dienst”.- [w:] „In Sonnennähe : Phantastische Erzählungen”.- Berlin: Verlag Das Neue Berlin, 1979 oraz 1988 (okładka)
- Dzień liftera.- [w:] „Ogon diabła”
- Dziki w kartoflisku.- [w:] „Iluzyt”
- Dziwny nieznany świat.- „Jad mantezji”; „Feniks”; Astronautyka, 1963, nr 3
Tłumaczenia:I. „Странный, незнакомый мир”.- [w:] Пионер, 1966, nr 3; II. „Странный, незнакомый мир”.- [w:] „Случай Ковальского”.- Moskva: Mir 1968 (okładka)
- Dżuma, cholera i ciężka grypa.- [w:] „Ogon diabła”; Płomyk, 1970, nr 1
- Egipski kot.- „Jad mantezji”
Tłumaczenia:I. „Египский кот”.- [w:] Беларусь, 1968, nr 1
- Eksperyment.- [w:] „Ogon diabła”; Astronautyka, 1966, nr 2
- Ekstrapolowany koniec świata.- [w:] „List pożegnalny”
- Enklawa.- [w:] Fantastyka, 1986, nr 2
- Epidemia.- „Jad mantezji”
- Epizod bez następstw.- [w:] „Ogon diabła”; Płomyk, 1979, nr 11, 12 (pt. Bogowie wracają do nieba)
Tłumaczenia:I. „Epizoda bez následků”.- [w:] „Vládcové času”, Praha: Albatros, 1988 (okładka)
- …et in pulverem reverteris.- [w:] „Wyższe racje”; „Ogon diabła”; Młody Technik, 1979, nr 2
Tłumaczenia:I. „…a v prach se obrátíš”.- [w:] SF Villoidus, 1985, nr 1 (okładka);
II. „…et in pulverem reverteris”.- [w:] web-malina (witryna, tłum. Ю. Андриенко)
- Felicitas.- [w:] „Ogon diabła”
- Feniks.- „Jad mantezji”; „Feniks”; „Wyższe racje”; „Dokąd jedzie ten tramwaj?”
Tłumaczenia:I. „Phönix”.- [w:] „In Sonnennähe : Phantastische Erzählungen”.- Berlin: Verlag Das Neue Berlin, 1979 oraz 1988 (okładka); II. „Phönix”.- [w:] Cosmonaut : SF Magazin, 1984, nr 4/5;
III. „Феникс”.- [w:] На суше и на море, 1967-68, nr 8 (okładka)
- Ferma.- [w:] „Iluzyt”; „Wyższe racje”
- Gra w zielone.- [w:] „Iluzyt”; „Wyższe racje”
Tłumaczenia:I. „Es grünt so grün…”.- [w:] „In Sonnennähe : Phantastische Erzählungen”.- Berlin: Verlag Das Neue Berlin, 1979 oraz 1988 (okładka); II. „Es grünt so grün…”.- [w:] „Arche Noah : phantastische Erzählungen”.- Frankfurt am Main: Suhrkamp, 1989.- [Suhrkamp Taschenbuch; Phantastische Bibliothek] (okładka); III. „Es grünt so grün…”.- [w:] „Die Kinder Utopias : Phantastische Erzählungen” / red. Kunath Michael, Frank Dietz.- München: Nymphenburger, 1985 (okładka)
- Iluzyt.- [w:] „Iluzyt”; „Wyższe racje”
Tłumaczenia:I. „Всеведущий”.- [w:] Фантакрим-MEGA, 1994, nr 1 (okładka)
- Inspekcja.- [w:] „Iluzyt”; „List pożegnalny”; Przyjaciel przy pracy, 1976, nr 7, 8 (pierwsza wersja)
Tłumaczenia:I. „Die Inspektion”.- [w:] „In Sonnennähe : Phantastische Erzählungen”.- Berlin: Verlag Das Neue Berlin, 1979 oraz 1988 (okładka)
- Instynkt opiekuńczy.- [w:] „Iluzyt”; Perspektywy, 1976, nr 35; „Wytrzymać ciszę”
Tłumaczenia:I. „Материнский инстинкт”.- [w:] Кентавр, 1993, nr 7 (okładka)
- Jad mantezji.- [w:] „Jad mantezji”; „Feniks”; „Wyższe racje”
Tłumaczenia:I. „A mantenzia mérge”.- [w:] Galaktika, 1975, nr 15 (okładka);
II. „Mantezijí jed”.- [w:] Ikarie, 2008, nr 1 (okładka)
- Kolejność umierania.- [w:] „List pożegnalny”; Astronautyka, 1966, nr 3; Kurier Szczeciński, 1978, nry 209-291
Tłumaczenia:I. „Die Reihenfolge des Sterbens”.- [w:] „In Sonnennähe : Phantastische Erzählungen”.- Berlin: Verlag Das Neue Berlin, 1979 oraz 1988 (okładka)
- Konsensor.- [w:] „Przejście przez lustro”; Płomyk, 1970, nr 11
Tłumaczenia:I. „Консенсор”.- [w:] „Симпозиум мыслелётчиков”.- Moskva: Mir 1974 (okładka); II. „Консенсор”.- [w:] Юиый техник, 1972, nr 12
- Konspekty powieści napisanych.- [w:] „List pożegnalny”
- Konspekty powieści nienapisanych.- [w:] „List pożegnalny”
- Kontakt.- [w:] „Przejście przez lustro”; Młody Technik, 1971, nr 8
- Limes inferior (konspekt powieści).- [w:] Fantastyka, 1989, nr 7
- List pożegnalny.- [w:] „List pożegnalny”
- Macki.- [w:] Fantastyka, 1986, nr 2
- Metoda doktora Quina.- [w:] „Przejście przez lustro”; „Metoda doktora Quina”; Młody Technik, 1969, nry 7, 8
Tłumaczenia:I. „Doktor Quin módszere”.- [w:] „Robur 8”.- Budapest: Móra Kiadó, 1985 (okładka);
II. „Метод доктора Квина”.- [w:] „Вавилонская башня”.- Moskva: Mir, 1970 (okładka);
III. „Die Methode des Dr. Quin”.- [w:] „Das neue Abenteuer” (seria) / Janusz Zajdel.- Berlin: Verlag Neues Leben, 1981 (okładka)
- Metoda laboratoryjna.- [w:] „Ogon diabła”; Młody Technik, 1973, nr 3; Alfa, 1979, nr 5
- Nieingerencja.- „Dokąd jedzie ten tramwaj?”; „Iluzyt”
- Ogon diabła.- [w:] „Ogon diabła”
Tłumaczenia: I. „Čertův ocas”.- [w:] Argus, 1985, nr 3 - Operacja „Wiwarium”.- [w:] „Feniks”; Tygodnik Demokratyczny, 1981, nr 4; Płomyk, 1981, nr 18
Tłumaczenia:I. „Эффект коровьего языка”.- [w:] Изобретатель и рационализатор, 1990, nr 8;
II. „Operaatio eläintarha”.- [w:] Aikakone, 1981, nr 4
- Pełnia bytu.- [w:] „List pożegnalny”; Esef, 1986, nr 2
- Pigułka bezpieczeństwa.- [w:] „List pożegnalny”
- Po balu.- [w:] „Ogon diabła”; Panorama, 1977, nr 1
Tłumaczenie:I. „Po plese”.- [w:] Leonardo, 1986, nr 1
- Poczucie winy.- [w:] „Iluzyt”; Młody Technik, 1973, nr 8; Płomyk, 1979, nr 2
- Podwójna pętla.- [w:] „Feniks”
- Porządek musi być.- [w:] „Przejście przez lustro”; Płomyk, 1971, nr 7; Na Przełaj, 1972, nr 13
Tłumaczenia:I. „Rendnek kell lennie!”.- Galaktika, 1990, nr 114 (okładka);
II. „Главное-порядок”.- [w:] Вокруг света, 1973, nr 3 (okładka); III. „Закон есть закон”.- [w:] „Симпозиум мыслелётчиков”.- Moskva: Mir 1974 (okładka)
- Potęga rozumu.- [w:] „Iluzyt”
- Prognozja.- „Kroki w nieznane 2”; „Iluzyt”; „Wehikuł wyobraźni”; „Wyższe racje”; Młody Technik, 1968, nr 11
Tłumaczenia:I. „Prognóza”.- [w:] „Touha po modrém nebi : Výbor z polské sci-fi”, Praha: Práce, 1981 (okładka); II.
„Prognose”.- [w:] „In Sonnennähe : Phantastische Erzählungen”.- Berlin: Verlag Das Neue Berlin, 1979 oraz 1988 (okładka); III. „Prognosie”.- [w:] „Phantasma: polnische Geschichten aus dieser und jener Welt”.- Frankfurt am Main: Suhrkamp, 1982 (okładka);
IV. „Прогнозия”.- [w:] „Случай Ковальского”.- Moskva: Mir 1968 (okładka);
V. „Prognozia”.- [w:] en Prognozio : Siencfikcia novelaro, 1973, nr 7;
VI. „Prognozija”.- [w:] „Kako je bil rešen svet : izbor znanstvenofantastičnih novel”.- Ljubljana: Tehniška založba Slovenije, 1985
- Próba.- [w:] „Feniks”; „Jad mantezji”; „Posłanie z piątej planety”; Młody Technik, 1963, nr 7
Tłumaczenia:I. „Die Probe”.- [w:] „Die Rekonstruktion des Menschen : Phantastische Geschichten”.- Berlin: Verlag Das Neue Berlin, 1980, 1982, 1982 (okładka), 1988 (okładka)
- Przejście przez lustro (druga wersja Drugiej strony lustra).- [w:] „Przejście przez lustro”; „Drugi próg życia”; Młody Technik, 1973, nr 1
- Psy Agenora.- [w:] „Ogon diabła”; „Wyższe racje”; „Dokąd jedzie ten tramwaj?”; Perspektywy, 1980, 39
Tłumaczenia:I. „Псы Агенора”.- [w:] „Скальпель Оккама”.- Moskva: Izviestia, 1985 (okładka); II. „Псы Агенора”.- [w:] „Рай земной”.- Moskva: Raduga, 1990 (okładka)
- Raport z piwnicy.- [w:] „Kroki w nieznane 5”; „Wołanie na Mlecznej Drodze”; „Ogon diabła”; „Wehikuł wyobraźni”; Młody Technik, 1974, nr 6
Tłumaczenia:I. „Tudósítás a pincéből”.- [w:] Galaktika, 1981, nr 41 (okładka)
- Relacja z pierwszej ręki.- [w:] „Dokąd jedzie ten tramwaj?”; „Ogon diabła”
Tłumaczenia:I. „Správa z prvej ruky”.- [w:] „Volanie na Mliečnej ceste : 13xSCI/FI”.- Bratislava: Smena, 1989 (okładka);
II. „Zpráva z první ruky”.- [w:] Leonardo, 1987, nr 3
- Residuum.- [w:] Fantastyka, 1986, nr 2
- Robot, który stchórzył (część „Prawa do powrotu”).- [w:] Młody Technik, 1975, nr 4
- Robot nr 3.- [w:] „Jad mantezji”; „Robot nr 3”; Młody Technik, 1962, nr 4
Tłumaczenia:I. „Robot číslo tři”.- [w:] „Rakety z tantalu : deset polských vědeckofantastických povídek”.- Praha: SNDH, 1964 (okładka);
II. „Roboter Nr. 3″.- [w:] „In Sonnennähe : Phantastische Erzählungen”.- Berlin: Verlag Das Neue Berlin, 1979 oraz 1988 (okładka)
- Sami.- [w:] „Kroki w nieznane 3”; „Przejście przez lustro”; „Wyższe racje”; „Dokąd jedzie ten tramwaj?”; Itd, 1963, nr 15; Astronautyka, 1963, nr 4
- Satelita.- [w:] „List pożegnalny”; „Wyższe racje”; Astronautyka, 1967, nr 3; Przegląd Techniczny, 1986, nr 30
- Skok dodatni.- [w:] „Wyższe racje”; „Ogon diabła”; „Gość z głębin”; Razem, 1978, nr 28
Tłumaczenia:I. „Skok do plusu”.- [w:] „Fantastika ´80 : antologie polských vědeckofantastických povídek”.- Praha: Lidové nakladatelství, 1980 (okładka);
II. „Der positive Sprung”.- [w:] „In Sonnennähe : Phantastische Erzählungen”.- Berlin: Verlag Das Neue Berlin, 1979 oraz 1988 (okładka)
- Skorpion.- [w:] „Przejście przez lustro”; „Dokąd jedzie ten tramwaj?”; Młody Technik, 1971, nr 5
- Stan spoczynku.- [w:] „Dokąd jedzie ten tramwaj?”; „Ogon diabła”
- Studnia.- [w:] „Feniks”; „Jad mantezji”; „Wyższe racje”
Tłumaczenia:I. „Der Schacht”.- [w:] „In Sonnennähe : Phantastische Erzählungen”.- Berlin: Verlag Das Neue Berlin, 1979 oraz 1988 (okładka);
II. „Колодец”.- [w:] „Случай Ковальского”.- Moskva: Mir 1968 (okładka)
- Śmierć Karola.- [w:] „List pożegnalny”; Przyjaciel przy pracy, 1969, nr 10
- Śmieszna sprawa.- [w:] „List pożegnalny”; Przyjaciel przy pracy, 1974, nry 7, 8
- Tam i z powrotem.- „Kroki w nieznane 3”; „Przejście przez lustro”; „Wyższe racje”; „Dokąd jedzie ten tramwaj?”; Młody Technik 1971, nr 10
Tłumaczenia:I. „Туда и обратно”.- [w:] „Практичное изобретение”.- Moskva: Mir, 1974 (okładka)
- Tau wieloryba.- [w:] „Przejście przez lustro”; Młody Technik, 1961, nr 10
- Telechronopator.- „Szansa geniuszu”; „Ogon diabła”; Młody Technik, 1966, nr 2
Tłumaczenia:I. „Der Telechronopathor”.- [w:] „Galaxisspatzen : Eine Anthologie polnischer phantastischer Erzählungen”.- Berlin: Das Neue Berlin, 1975 oraz 1978 (okładka);
II. „Телехронопатор”.- [w:] „Случай Ковальского”.- Moskva: Mir 1968 (okładka)
- Ten piękny dzień.- [w:] „Iluzyt”; „Dokąd jedzie ten tramwaj?”
- Towarzysz podróży.- [w:] „Kroki w nieznane 4”; „Przejście przez lustro”; „Wyższe racje”; „List pożegnalny”; Astronautyka, 1963, nr 2 (I wersja)
Tłumaczenia:I. „Útitárs”.- [w:] Galaktika, 1989, nr 104 (okładka); II. „Útitárs”.- [w:] Galaktika, 1993, nr 150 (okładka);
II. „Spolucestující”.- [w:] „Stvořitelé nových světů”.- Praha: Albatros, 1980 (okładka); III. „Spolucestující”.- [w:] „Stvořitelé nových světů”.- Praha: Art-servis, 1990;
IV. „Der Reisegefährte”.- [w:] „Galaxisspatzen : Eine Anthologie polnischer phantastischer Erzählungen”.- Berlin: Das Neue Berlin, 1975 oraz 1978 (okładka)
- Uranofagia.- [w:] „Ogon diabła”; Młody Technik, 1972, nr 11
Tłumaczenia:I. „Uranophagie”.- [w:] „In Sonnennähe : Phantastische Erzählungen”.- Berlin: Verlag Das Neue Berlin, 1979 oraz 1988 (okładka);
II. „Уранофагия”.- [w:] „Симпозиум мыслелётчиков”.- Moskva: Mir 1974 (okładka);
III. „Уранофагия”.- [w:] Орбита, 1977, nr 15
- Utopia.- [w:] „List pożegnalny”; „Wyższe racje”; „Bliskie spotkanie : opowiadania fantastyczne”; Kwazar, 1981, nr 10; Almanach Literacki Iskier, 1984, nr 4
Tłumaczenia:I. „Utopie”.- [w:] Zápisník, 1985, nr 21; II. „Utopie”.- [w:] „Polská ruleta”.- Plzeň: Laser-books, 2003 (okładka); III. „Utopie”.- [w:] SF (Villoidus), 1984, nr 2
- Welcome on the Earth.- [w:] „Feniks”; Tygodnik Demokratyczny, 1981, nry 9, 10; Płomyk, 1981, nr 18
- Woda życia.- [w:] „Dokąd jedzie ten tramwaj?”; „Wyższe racje”; „Ogon diabła”; Przegląd Techniczny, 1978, nry 26, 28
Tłumaczenia:I. „Voda života”.- [w:] Ikarie, 1993, nr 11 (okładka)
- Wszystkowiedzący.- [w:] „Iluzyt”; Płomyk, 1971, nr 17
Tłumaczenia:I. „Der Allwissende”.- [w:] „In Sonnennähe : Phantastische Erzählungen”.- Berlin: Verlag Das Neue Berlin, 1979 oraz 1988 (okładka)
- Wyjątkowo trudny teren.- [w:] „List pożegnalny”; Problemy, 1987, nr 9
Tłumaczenia:I. „Particularly Difficult Territory”.- [w:] „Tales from the Planet Earth”.- New York: St. Martin’s Press, 1986 oraz 1987 (okładka);
II. „Territorio particolarmente difficile”.- [w:] L’Eternauta, 1990, nr 89 (okładka)
- Wyższe racje.- [w:] „List pożegnalny”; „Wyższe racje”; Politechnik, 1981, nr 23
- Zabawa w berka.- [w:] „Feniks”; „Wyższe racje”; Kwazar, 1981, nr 4
Tłumaczenia:I. „Hra na babu”.- [w:] „Skleněné město : výbor ze sci-fi povídek socialistických zemí”.- Praha: Mladá Fronta, 1985 (okładka)
- Zjawa.- [w:] „Przejście przez lustro”; Płomyk, 1970, nr 23
Tłumaczenia:I. „Привидение”.- [w:] Техника-молодёжи, 1984, nr 10 (okładka)
- Źle o nieobecnych.- [w:] „List pożegnalny”
- Żywa torpeda (część „Prawa do powrotu”).- [w:] „Kroki w nieznane 5”
O Januszu A. Zajdlu:
- Janusz Zajdel nie żyje / [redakcja].- [w:] Fantastyka, 1985, nr 8
- Ponury raj / Janusz A. Zajdel.- rozm. Roman Lipčík.- [w:] F, 1988, nr 7
- Ponury raj / Janusz A. Zajdel.- rozm. Roman Lipčík.- [w:] Mladý Svět, 1988
- Ponury raj Janusza A. Zajdla / Janusz A. Zajdel.- rozm. Roman Lipčík.- [w:] Fantastyka, 1988, nr 7, s. 52-53
- Punkt wyjścia : twórczość Janusza A. Zajdla w latach 1961-1975 / Robert Klementowski.- [w:] „Modelowe boksowanie ze światem : polska literatura fantastyczna na przełomie lat 70 i 80” / Robert Klementowski.- Toruń: Wydawnictwo Adam Marszałek, 2003, s. 53-83
- Wiatr stłukł szybę / Marek Oramus.- [w:] Nowa Fantastyka, 1995, nr 7, s. 65