Warszawa: Nasza Księgarnia, 1968.- s. 197

Informacje dodatkowe
nakład: 30.000, ISBN: 83-10-09319-5, ilustracje: Andrzejewski Waldemar
Inne wydania: 1976 (Poznań: Poznańskie)
Tłumaczenia: przekłady poszczególnych opowiadań w biogramie autora.

Zbiór opowiadań Zegalskiego to bardzo reprezentacyjna próbka prozy s-f. Okraszona humorem i ironią sprawia, że odbiera się ją z czystą przyjemnością; zresztą zbiór ten jest tak przyjmowany w szerokim gronie miłośników fantastyki naukowej. Dość dużą część opowiadań stanowią te, które mniej lub bardziej wiążą się z robotami. W „Stanie zagrożenia” na pustą stację oceaniczną zostaje rzucony człowiek, który trafia na zaprogramowane na eliminację wszelkich nieprawidłowości roboty; w „Ciepło, ciepło, co raz cieplej” mamy sytuację, gdzie automat pokładowy statku o nazwie Ziemianin zaczyna zdradzać cechy inteligentnego tworu; robot opiekuńczy pojawia się w opowiadaniu „Lepiej uczyć ptaszki”, w którym obecność maszyny jest jedynie elementem tła dla poważniejszego problemu: wyboru pomiędzy zwykłą zabawą a poznawaniem istoty Absolutu Wszechświata. I choć nie jest to może istotne dla bohaterki, małej dziewczynki, to jednak zmusza nas do pytania: czy nie lepiej po prostu… uczyć ptaszki śpiewu? Trzy inne opowiadania łączy ta sama „postać” robota o imieniu Katody: tekst „W pracowni pisarza” ukazuje proces tworzenia dzieła literackiego w przyszłości wypełnionej mechanizmami i robotami tworzącymi matryce-gotowce, które są albo przyjmowane przez Centrum (w domyśle: krytyczno-wydawnicze) albo odrzucane. Katody pojawia się też w „Czeka cię wielka przygoda” oraz w bardzo oryginalnym opowiadaniu „Przygody w pierścieniach Saturna” o tym, jakoby ludzkość miała być tworem Robota-Demiurga. Roboty w opowiadaniach Zegalskiego ukazane są z zauważalnymi cechami ludzkimi, jak choćby pijaństwo („Przygody w pierścieniach Saturna”). Kolejnym motywem wykorzystywanym przez autora są ekspedycje kosmiczne. W „Ci z patrolu” mamy walkę z rojem meteorytów załogi statku kosmicznego; w „Peryferiach układu” uwięzieni na dalekiej planecie astronauci zastanawiają się nad powiązaniem ich ze ślimakami, które stanowią jedyną atrakcję kulinarną globu. W „Powrocie gigantów” obserwujemy tych, którzy wracają po długiej podróży do Plejad i zastanawiamy się z nimi, jaką Ziemię zastaną po powrocie. Eksploracja kosmosu obecna jest też w „Szybkościach kosmicznych” i w „Progu przystosowania” – dobrym opowiadaniu, które jednocześnie porusza problem nie zrealizowanego kontaktu z Obcymi: załoga statku Meteor zostaje zamknięta w klatce z ładunku anihilacyjnego wystrzelonego w kierunku obcego statku, który go odbił i zakrzywił jego lot tak, że otoczył on i uwięził ziemski statek. Zegalski próbuje tez dotknąć parapsychologii, co zauważamy czytając tytułowe opowiadanie „Wyspa Petersena”, mówiące o poszukiwaniu pola siłowego X „wyprodukowanego” przez pewnego szalonego naukowca za pomocą różdżki. Ogólnie rzecz ujmując opowiadania Witolda Zegalskiego to teksty lekkie, czasem po prostu wesołe, a czasem takie, nad którymi – mimo owej lekkości – warto się choć przez chwilę zastanowić.

Zawiera opowiadania: 1. W pracowni pisarza, 2. Wyspa Petersena, 3. Ci z patrolu, 4. Powrót gigantów, 5. Stan zagrożenia, 6. Szybkości kosmiczne, 7. Peryferie układu, 8. Próg przystosowania, 9. Zielona, przeklęta wyspa, 10. Ciepło, ciepło, coraz cieplej, 11. Oblicze boga Ptah, 12. Rozbita rakieta, 13. Lepiej uczyć ptaszki, 14. Czeka cię wielka przygoda, 15. Przygody w pierścieniach Saturna, 16. Pegaz na tranzystorach