Ekspedycja kosmiczna

Geograwia nowych dni / Andrzej Krzepkowski, Róża J. Sobańska

Lublin: Lubelskie 1990, s. 274

Informacje dodatkowe
ISBN: 83-222-0635-6
Projekt okładki: Andrzej Krzepkowski

Scoutsie nie zagrzewa zbyt długo miejsca na jednej planecie. Przenosi się tu i tam razem z Intime i Redem, oddalając się coraz bardziej od Ziemi, która podobno została zniszczona… Scoutsie jest grawiterką – dziewczynka o sporej mocy. Jest też jednym z detali obrazu społeczeństw przyszłości, dla których przestrzeń nie ma większego znaczenia. Pełno w powieści przygód i akcji, nadziei na ostateczne osiedlenie się gdzieś na jednej z planet kosmosu… To ostatnia powieść Krzepkowskiego.

Miau! / Leszek Lachowiecki

Warszawa: Almapress, 1987,- s. 64 [Biblioteczka FANTOMA]

Informacje dodatkowe
nakład: 20.000
ISBN: 83-7020-040-0
Okładka: Bilewicz Andrzej
Ilustracje: Komorowski Grzegorz

Wielki flagowy statek Wielkiej Floty Galaktycznej Strefy Płomieni – pancernik Hundertoler – przemierza przestrzenie kosmiczne z dość osobliwą załogą i jeszcze osobliwszym przywódcą – komodorem Purmakerem, zwanym Głazem, który nie wymawia „r” i jest dość przykrego charakteru. Dokooptowane pozostałe elementy w postaci poszczególnych osób i emocji eliminują z treści i formy twardą rzeczywistość, zamieniając ją w karuzelę osobliwych zwrotów akcji i zagadkowych fantomów (kot i jego tytułowe „miau!”). Jak uzupełnia sam bohater: „Cały szereg postaci, złączonych trwałym związkiem strachu i miłości, gniewu i sympatii, uczuć posiadających swą przyczynę i skutek, nadal – choćby i absurdalnie – do przewidzenia i opisania”. I właśnie owa przewidywalność jest tu jedynie wątpliwa. Broszurę dopełnia, zanurzone w podobnej stylistyce, opowiadanie pt. „Transdeptak”.

Zawiera opowiadania: 1. Miau!, 2. Transdeptak

Adara nie odpowiada / Wiesław Jażdżyński

Łódź: KAW, 1985, s. 251, [SF (KAW)]

Informacje dodatkowe:
okładka: Wojtyński Ryszard
ISBN: 83-03-01075-1
nakład: 60.000
inne wydania: –
Tłumaczenia: –

Ryzykowna wyprawa do nieznanej planety w nieznanej galaktyce, przez Czarny Dół, z dowódcą i zarazem głównym nawigatorem Murzimem, kierującym nowoczesnym statkiem „Adarą”. „Mikrofalowy napęd, umożliwiający osiąganie szybkości ponadświetlnej, w praktyce niewyczerpany, gwarantuje dotarcie do każdej planety wszechświata…”. Mieszkańcy Telemetrii muszą też stawić czoła wędrującym robotom, niebezpiecznemu przeciwnikowi, oraz Demorionowi, najdoskonalszemu z ocalałych robotów pierwszej generacji… Telemetrianie posiadają wprawdzie broń mogącą zniszczyć przeciwnika, ale kodeks moralny im na to nie pozwala… Mamy więc trochę space-opery, trochę dydaktyzmu, słowem – niewyszukaną przygodę z korzeniami sięgającymi klasycznej hard-SF.

Recenzje książki:

Adara nie odpowiada. Ja tak!!! / Mariusz Majewski.- [w:] „Cojegrane”, 1986, nr 5
Lepiej milczeć, niż bredzić / (022).- [w:] „Fikcje”, 1986, nr 33
Wiesław Jażdżyński.- [w:] „Informator Konwentowy POLCON 1986”
Maciej Świerkocki.- [w:] „Odgłosy”, 1985, nr 15

Dla każdego inny raj / Janusz Szablicki

Katowice: Śląsk, 1984, s. 250, [Seria z UFO]

Informacje dodatkowe:
okładka: Kacperek Andrzej
ISBN: 83-216-0403-X
nakład: 30.300
inne wydania: 2013 (Stawiguda: Solaris)
Tłumaczenia: –

Penetracja przestrzeni kosmicznych, fantastyczne (choć może nie do końca) modele społeczeństw, nowe rozwiązania w rozwoju energetycznym – oto elementy spajające tomik Janusza Szablickiego w pewną całość. Z eksploracją kosmosu mamy do czynienia w „Misji” – po kilkunastu latach świetlnych jej bohater ma przeprowadzić rekonesans jednej z planet mającej wejść w skład Federacji, ale okazuje się, że został poddany pewnego rodzaju fizycznemu i psychicznemu przekształceniu, aby łagodniej funkcjonować w kompletnie odmiennym, czasem wręcz surrealistycznym dlań świecie. W przestrzeń kosmiczną ucieka też Autor w tytułowym opowiadaniu „Dla każdego inny raj”, tam jednak stanowi ona jedynie tło dla rozgrywającej się konfrontacji powrotu do naturalizmu z kontynuacją postępu i konsumpcjonizmu. W dwóch innych tekstach obserwujemy eksperyment naukowy oraz prymitywną rzeczywistość: „Zawsze będziesz sobą” to ciekawie ujęty od strony formalnej tekst o klonowaniu oraz relacjach między władzami a środowiskiem naukowym, natomiast w „Alternatywie” śledzimy historię Nunko – nagiej istoty pośród innych, owłosionych współplemieńców, która chce się poddać próbie pokonania punga – oślizłego potwora, aby móc żyć z rudowłosą Mi… Zbiorek Janusza Szablickiego był bardzo dobrze oceniany wśród czytelników, w roku 2011 doczekał się wersji e-bookowej (Wydaw. Self Publishing, ISDN: 978-83-272-3160-4 – okładka).

Zawiera opowiadania: 1. Misja, 2. Alternatywa, 3. Zawsze będziesz sobą, 4. Rekompensata, 5. Dla każdego inny raj

Recenzje książki:

Czyściec / Joanna Salomończyk.- [w:] Fantastyka, 1985, nr 6
Dla każdego ten sam autor / [j].- [w:] Fikcje, 1984, nr 19

Kogga z Czarnego Słońca / Bohdan Petecki

Warszawa: Iskry, 1978, s. 250, [Fantastyka-Przygoda]

Informacje dodatkowe:
okładka: Hałajkiewicz Kazimierz
ISBN: –
nakład: 50.300
inne wydania: 2013 (Stawiguda: Solaris)
Tłumaczenia: –

Do układu Bety Telmura podąża wyprawa, która ma odnaleźć tych, którzy dotarli tam wcześniej, aby nawiązać kontakt z obcą cywilizacją. Lan Wodo odbywa swą podróż z Jurem Galinem oraz Nettem, którego nie darzy specjalną sympatią (konflikt o te same kobiety). Na jednej z planet odnajdują nieprzytomnego Chipplinga, członka poprzedniej załogi, dziwną krystaliczną piramidę, która zdaje się posiadać pamięć o tym, co się wydarzyło, oraz istotę o długiej szyi przypominającej maszt (Nett nazywa istotę mianem Kogga – tak jak nazywano stare żaglowce). W pogoni za istotami, które przechwyciły jedną z ziemskich stacji, kierowani szczątkami informacji półprzytomnego Chipplinga, trafiają na wymarłą gwiazdę w okolicy Bety Telmura…

Kajtek i Koko w kosmosie / Janusz Christa

Gdańsk: Wydawnictwo Artystyczno-Graficzne, 1974,- s. 64

Informacje dodatkowe
KOMIKS. nakład: 100.000
Inne wydania: –
Tłumaczenia: –

Klasyczny już autor Kajka i Kokosza stworzył wcześniej postaci, które są ich protoplastami. Początek przygód Kajtka i Koka datują się na lata 50-te XX wieku. Wpierw powstał Kajtek, przeżywający swe przygody min. na morzu, potem dołączył Koko. W ten sposób powstała mega-historia kosmiczna, której bohaterami stały się dwie sympatyczne postaci. W roku 1968, w Wieczorze Wybrzeża, rozpoczęła się wielka przygoda; wtedy wydrukowano pierwszy tzw. „pasek” z podróżami dwójki przyjaciół. Ten najdłuższy polski komiks publikowany był w latach 1968-1972. Przygody na różnych planetach i w przestrzeni kosmicznej ukazały się w wersji książkowej w roku 1974, ze względu na objętość znacznie pocięte. Na początku lat 90-tych XX wieku wyszły trzy części w wersji kolorowej, obejmujące pierwsze epizody przygód Kajtka i Koka. Prawie pełna wersja ujrzała światło dzienne w roku 2001 w Wydawnictwie Egmont. Historia opowiada o eksperymencie Orion, w którym Kajtek i Koko biorą udział… Eksplorując kosmos natykają się na inteligentne roboty oraz obce cywilizacje…

Kryptonim „Psima” / Mirosław Piotr Jabłoński

Warszawa: Iskry, 1982,- s. 212

Informacje dodatkowe
ISBN: 83-207-0427-8
Nakład: 20.000
Okładka: Wunderlich Anna
Inne wydania: –
Tłumaczenia: –

Początek książki jest naprawdę obiecujący. Sugestywnie i z dopieszczonymi detalami obserwujemy wybudzanie załogi (w tym głównego bohatera Jima Ranka), pierwsze nieporadne jeszcze podróże po pomieszczeniach gigantycznego „Strzelca” – statku kosmicznego przemierzającego przestrzenie aby rozwiązać tajemnicę planety (tytułowej Psimy) i nie mniej tajemniczego psychopola, na jakie natrafiły wcześniej sondy. Klasyczna powieść scence-fiction operuje charakterystycznymi dla niej narzędziami i atmosferą, nie wyłączając nowatorskich wynalazków (tu tzw. system Speed przyśpieszający funkcje życiowe). Dziwi trochę natomiast końcówka historii, rzucająca na planetę i wydarzenia z nią powiązane zupełnie nowe światło – co najmniej zaskakujące.

Ci z Dziesiątego Tysiąca / Jerzy Broszkiewicz

ci_z10 Warszawa: Nasza Księgarnia, 1962,- s. 172, [Klub Siedmiu Przygód]

Informacje dodatkowe
nakład: 30.234
projekt okładki: Rychlicki Zbigniew
ilustracje: Krotkiewska Elżbieta
Inne wydania: 1964, 1966, 1969, 1973, 1982 (Nasza Księgarnia); 1973, 1989 (Literackie)
Tłumaczenia: I. „Трое с десятой тысячи” / Ежи Брошкевич.- Moskva: Dietskaja Litieratura 1969 (okładka); II. „Trosečníci v řece meteorů„ / Jerzy Broszkiewicz.- Praha: Albatros, 1976 oraz 1977.- [Knihy Odvahy a Dobrodružství] (okładka); III. „Oти с десятой тысячи„ / Jerzy Broszkiewicz.- Kiev: Veselka, 1974; IV. „Trimata ot desetata chiljada : fantastična povest„ / Jerzy Broszkiewicz.- Sofija: Narodna Mladež, 1974.- [Priključenija i Naučna Fantastika]; V. „Uchū shōnen Ion„ / Jerzy Broszkiewicz.- Tōkyō: Gakushū Kenkyūsha, 1971; VI. „Vesmírne dobrodružstvá” (razem z „Mój księżycowy pech”).- Bratislava: Mladé Letá, 1978 (okładka); VII „Die rot-weiße Sonne” / Jerzy Broszkiewicz.- Berlin: Kinderbuchverlag, 1973 (okładka)

Może to sentyment, a może wcale nie. W każdym razie myślę sobie, że dziś młodzież (zakładając, rzecz jasna, jakiś procent parcia na literaturę w ogóle) nie ma zbyt dużej szansy na dobrą powieść fantastyczną przeznaczoną dla młodzieży. Epoka PRL-u, ta która mnie osobiście jest bliska, obfitowała w drukowane historie o przygodach tak samo młodych ludzi, o ich problemach, które – będąc umiejscowionymi w kosmosie albo w przyszłości – nabierały bardzo często głębi, a przynajmniej kosmiczne otoczenie stwarzało okazję na przyjrzenie się im z zupełnie innego, kosmicznego kąta. Dość wspomnieć Peteckiego, Monicę Hughes, Kuczyńskiego i oczywiście Jerzego Broszkiewicza. „Ci z Dziesiątego Tysiąca” to nie jest typowa powieść s-f, bowiem zbyt wiele w niej nierealnych rozwiązań (jak choćby pochodzenie jednego z głównych bohaterów Iona Soggo), więc w jakimś sensie jest bajką, ale przecież dziejącą się w normalnej przestrzeni kosmicznej. Na mechanoplanecie o imieniu Zwiadowca spędza wakacje trójka młodych ludzi: wspomniany już Ion, oraz bliźniacy Alek i Alka Roj. Od samego początku darzymy ich wyjątkową sympatią, i nie wiadomo, czy rodzi się ona dzięki niezwykłemu kunsztowi autora, czy też naszym (moim!) pragnieniom. W każdym razie jest łatwiej zaangażować się w opowieść, mając do dyspozycji garść pozytywnych emocji. Urocze wakacje zostają nagle przerwane, gdy kosmoloty rodziców dzieci dostają się w tarapaty. Trzeba bowiem wyjaśnić, iż „przecierają” oni niejako trasę dla przyszłej podróży statku o nazwie „Ziemia”, który poraz pierwszy ma osiągnąć Alfa Centauri (o podróży tej mówi druga część „Oko Centaura”). Ion, Alka i Alek stają na wysokości zadania, kiedy uświadamiają sobie, że są jedynym ratunkiem dla swoich rodziców… Warto sięgnąć po tę książkę, już choćby z powodów czysto rozrywkowych, i z powodu, który jest być może nad wyraz subiektywny, ale… chyba jednak naprawdę jest: dziś już trudno o taką literaturę. Solidna, radosna, pełna normalnego humoru, ciepła i pozytywna powieść na dobre i gorsze dni.

Recenzje książki:

Dzieci tytanów / [Predator].- [w:] Fantastyka, 1990, nr 10 (wg numeracji Nowej Fantastyki – nr 4), s. 65

Okładki innych wydań:


NK 1964, 1966, 1969	NK 1973, 1982	Literackie 1989

Fenomen kosmosu / Czesław Chruszczewski

Katowice: Śląsk, 1975,- s. 317.- [SF (Wydawnictwo Poznańskie)]

Informacje dodatkowe
nakład: 15.270, projekt okładki: Petruk Józef
Inne wydania: 1977, 1979, 1986 (Poznań: Poznańskie)
Tłumaczenia: I. „A kozmosz tüneménye : tudományos fantasztikus regény” / Czesław Chruszczewski.- Budapest: Móra kiadó, 1977.- [Kozmosz Fantasztikus Könyvek] (okładka)

W dziesiątej erze kosmicznej Ziemianie patrzą już dalej, niż w tam gdzie widnieją najbliższe gwiazdy. To era, w której aspiracje sięgają w rejony dotąd niezbadane, a więc i nieokiełznane, a wiadomo przecież, że właśnie kontrola (lub poczucie kontroli), wraz z zaspokojeniem ciekawości jest podstawową siłą napędową w eksploracji kosmosu. W jego głębokich czeluściach czekają cywilizacje, nowe i gotowe na kontakt – taka myśl zapewne nadawała sens temu, co zrealizowano w owej zaawansowanej technologicznie erze. Wielka wyprawa międzygalaktyczna z udziałem tysięcy statków kosmicznych to treść tej powieści, w której obserwujemy zmagania się człowieka z technologią, biologią (dowódcą wyprawy jest wymodelowany genetycznie mężczyzna), moralnością i własnym umysłem. Antoni Smuszkiewicz w swojej „Zaczarowanej grze” porównał powieść Chruszczewskiego do „Podróży Guliwera” – i taką trochę ona jest: pełną przygód i kontemplacji obcych światów. Jeden z bardziej fantastycznonaukowych tekstów autora.

Recenzje książki:

Arkadia / Maciej Parowski.- [w:] Fantastyka, 1984, nr 9, s. 54

Okładki innych wydań:


Poznańskie 1977	Poznańskie 1979, 1986

Człowiek z mgły / Krzysztof Boruń

Warszawa: Alfa, 1986,- s. 424.- [Biblioteka Fantastyki – Science Fiction]

Informacje dodatkowe
nakład: 48.250, ilustracje: Urbański Jacek G., projekt okładki: Urbański Jacek G.
Inne wydania: –
Tłumaczenia: przekłady poszczególnych opowiadań w biogramie autora.

Jest to rodzaj kompilacji złożonej z dialogów o fantastyce naukowej (w latach 60-tych toczyły się one na antenie Polskiego radia), oraz ośmiu opowiadań, z których właściwie tylko dwa nie znalazły się w żadnym z poprzednich zbiorów sygnowanych nazwiskiem autora („Człowiek z mgły” ukazał się w antologii „Gość z głębin”, pozostałe zaś w żadnej z dotychczasowych). Część z nich ukazała się choćby w „Antyświecie”. I tak z tego klasycznego już tomu mamy tu opowiadanie tytułowe „Antyświat” (próba kontaktu z cywilizacją zbudowaną z antymaterii), „List” (historia o kosmitach, którzy wylądowali na Ziemi 500.000 lat temu) oraz „Koszmar” (pesymistyczna wizja przyszłości). Trzy inne teksty pochodzą z późniejszego tomu Borunia – „Toccata”. Jest to „Trzecia możliwość” (obraz obcego społeczeństwa, u którego obecność świadomości uwarunkowana jest stopniem rozwoju jednostki), „Algi” (rodzaj kryminału o hodowli glonów na pokładzie statku kosmicznego) oraz „Cogito ergo sum”. W tym ostatnim opowiadaniu podczas eksperymentu nad polem rezonansowym, stanowiącym narzędzie do neutralizacji ładunków nuklearnych, dochodzi do eksplozji. Ciało Brackiego – bohatera opowiadania – zostaje doszczętnie spalone. Pozostaje jednak jego świadomość w ocalałym mózgu, z którym, za pomocą impulsów elektrycznych, kontaktują się naukowcy. Opowiadanie spoza autorskich antologii – „Człowiek z mgły”- wykorzystuje motywy parapsychologiczne, natomiast jedyne nowe w omawianym tomie opowiadanie to „Tryton 703”, prezentujący w formie listów informacje dotyczące tajemniczej operacji, podczas której podjęto poszukiwania niezidentyfikowanego obiektu. Autorem listów okazuje się być… pacjent sanatorium dla umysłowo chorych, i w rezultacie możemy się tylko domyślać prawdziwości w przekazywanych informacjach.

Poprzez piąty wymiar / Konrad Fiałkowski

Warszawa: Nasza Księgarnia, 1967,- s. 207

Informacje dodatkowe
ISBN: –
Nakład: 10.277
Inne wydania: –
Okładka: Terechowicz Włodzimierz
Tłumaczenia: I. „Pátý rozměr”.- Praha: Mladá fronta, 1971 (okładka)

Jeden z pierwszych zbiorków autorstwa przedstawiciela klasycznej s-f, poruszający charakterystyczne motywy przynależące do twardej fantastyki naukowej. Niektóre z opowiadań ukazały się w późniejszych wyborach jego tekstów. Wśród tematów, jakich dotknął Fiałkowski jest robot: w „Ten, który trwa nad granicą dwóch czasów” mamy do czynienia z zabawną opowiastką o automacie przepowiadającym przyszłość, okazującym się być zwykłą zabawką. W „Witalizacji kosmogatora” z kolei autor raczy czytelnika sytuacją, w której po dotarciu do celu podróży okazuje się że powrót na Ziemię jest niemożliwy (winne są temu automaty sterujące statkiem). Z eksploracją kosmosu związane są też dwa teksty, których akcja umiejscowiona jest na Księżycu: „Zerowe rozwiązanie” ukazuje katastrofę w jednej z baz na satelicie i los przebywających w niej kosmonautów, która okazuje się być zaaranżowanym egzaminem określającym zdolność do adaptacji w sytuacji zagrożenia życia. W opowiadaniu „Gatunek homo sapiens” obserwujemy ludzi (również na Księżycu) oczami obcych, którzy pragną dokonać oceny ich rozwoju cywilizacyjnego. Fiałkowski porusza też problem władzy (telepatia jako jej narzędzie w „Ploxis”) oraz nauki i czasu w opowiadaniu pt. „Człowiek z aureolą”, gdzie Lizi – historyk z XXV wieku – przenosi się w XX stulecie, by podpowiedzieć naukowcom, jak tworzyć antymaterię…

Zawiera opowiadania: 1. Zerowe rozwiązanie, 2. Witalizacja kosmogatora, 3. Konstruktor, 4. Ten, który trwa nad granicą dwóch czasów…, 5. Gatunek Homo Sapiens, 6. Ploxis, 7. Chlorella, 8. Poprzez piąty wymiar, 8. Elektronowy miś, 10. Cerebroskop, 11. Człowiek z aureolą

Kosmiczni bracia / Krzysztof Boruń, Andrzej Trepka

Warszawa: Iskry, 1959, s. 250

Informacje dodatkowe:
okładka: Bocianowski Bohdan, ilustracje: Bocianowski Bohdan
ISBN: –
nakład: 20.250
inne wydania: 1988 (Iskry); 2013 (Solaris)
Tłumaczenia: –

Trzeci i ostatni tom trylogii kosmicznej autorstwa K. Torunia i A. Trepki. Powieść reprezentuje klasyczny nurt wykorzystujący motyw eksploracji kosmosu uwieńczonej spotkaniem przedstawicieli obcej cywilizacji trójnożnych Urpian, której ambasadorem jest A-Cis. Początkowo wydaje się, że pełniejszy kontakt z Urpianami będzie niemożliwy, ale gdy podstawowe bariery komunikacyjne zostają zażegnane, okazuje się że – podczas powrotu do Układu Słonecznego – czeka załogę poważniejszy problem: inwazja kierowanych z zewnątrz silikoków – rodzaju bakterii, których struktura oparta jest na krzemie. Okazuje się jednak, że istnieje broń umożliwiająca im pokonanie wroga. Jest ona częścią urpiańskiej technologii…

Okładki innych wydań:


Iskry 1988	Solaris 2013

Kosmiczny meldunek / Andrzej Trepka

Warszawa: KAW, 1980.- s. 209, [Fantazja-Przygoda-Rozrywka]

Informacje dodatkowe:
Nakład: 100 350, projekt okładki: Waldemar Andrzejewski
Inne wydania: –
Tłumaczenia: –

Zbiór opowiadań A. Trepki różni się od jemu podobnych, stylem, obecnością osobliwych neologizmów, kierowaniem się ku… rodzajowi prozy poetyckiej, czasem przegadaniem. Dominuje kosmos, głównie kontakt z obcymi; w dwóch miejscem akcji jest Polska („Goście z nieba” i „Światłoburcy”). W pierwszym z nich mamy do czynienia z rozbrojonym światem i wizytą kosmitów (Warszawa jest stolicą świata). Jeden z klasycznych motywów – ekspedycja kosmiczna – dominuje w tytułowym „Kosmicznym meldunku” oraz „Rezonansie” – historii o pustce kosmosu i śmierci w kosmosie. Z obcym spotkamy się min. w „planecie odwiedzin”, ale także w „Starcie”, gdzie przedstawiciele mieszkańców obcego świata przejęli osobowość Ziemian, jacy ich wcześniej odwiedzili; w „Prawie jednej salwy” natomiast obcy występują pod postacią o niezidentyfikowanej strukturze, a konfrontacja przybiera niedające się przewidzieć skutki. Przeczytamy także o podróży w przeszłość w „Skamieniałości snów” (z perspektywy mieszkańców dalekiej przyszłości) z obrazem świata dwudziestego stulecia, „wyświetlanym” z „myśli” odnalezionej czaszki, ale spotkamy się też z robotem w „Śmierci robota”, w którym ów mechaniczny stwór, odpowiednik Cyklopa, przekazuje nam za pomocą zapisu na taśmie swoje myśli.

Zawiera opowiadania: 1. Goście z nieba, 2. Śmierć robota, 3. Skamieniałości snów, 4. Harnowie, 5. Planeta Odwiedzin, 6. Start, 7. Bigos staropolski, 8. Prawo jednej salwy, 9. Światłoburcy, 10. Rezonans, 11. Kosmiczny meldunek, 12. Po pięciu miliardach lat, 13. Słoneczna błyskawica, 14. Test człowieczeństwa

Proxima / Krzysztof Boruń, Andrzej Trepka

Warszawa: Iskry, 1955,- s. 197

Informacje dodatkowe
nakład: 20.205, projekt okładki: Bocianowski Bohdan, ilustracje: Bocianowski Bohdan
Inne wydania: 1957, 1987 (Warszawa: Iskry); 2013 (Stawiguda: Solaris)
Tłumaczenia: –

Druga część trylogii Borunia i Trepki stanowi klasyczną odmianę przygodowej science fiction. Jest rok 2536, po przeszło 100 latach załoga Astrobolidu dociera do Układu Proxima Centauri. Razem z bohaterami ruszamy eksploatować napotkane światy; tętniącą życiem Temę (ze zwierzętami o odmiennym systemie oddechowym), czy też zmrożoną Urpę, gdzie dochodzi do kontaktu z zaawansowaną cywilizacją Urpian. W zespole powstaje rozłam dotyczący ewentualnej ingerencji w struktury obcych cywilizacji, a więc problem, który tu i ówdzie pojawiać się będzie w utworach fantastycznonaukowych. Pierwsze wydanie różniło się nieco od kolejnych, wzbogaconych np. o wątki ekologiczne i uwspółcześnionych.

Okładki innych wydań:


Iskry 1957	Iskry 1987	Solaris 2013

Toccata / Krzysztof Boruń

toccata

Warszawa: KAW, 1980,- s. 172, [Fantazja – Przygoda – Rozrywka]

Informacje dodatkowe
nakład: 50.350, projekt okładki: Andrzejewski Waldemar
Inne wydania: –
Tłumaczenia: przekłady poszczególnych opowiadań w biogramie autora.

Tom opowiadań Borunia to zbiór klasycznych tekstów z obszaru fantastyki naukowej, w których najczęstszymi elementami jest eksperyment naukowy oraz ekspedycje kosmiczne. W „Trzeciej możliwości” przedstawione społeczeństwo na planecie Vicinia okazuje się być o tyle oryginalne, że świadomość pojawia się jedynie na wyższych szczeblach grupy. „Algi” to z kolei historia z posmakiem zagadki kryminalnej o utracie eksperymentalnych glonów na pokładzie statku kosmicznego, które służą za źródło życia i są bazą dla badań naukowych prowadzonych przez załogę. „Fantom” jest próbą wtargnięcia do rzeczywistości wirtualnej z wszelkimi tego konsekwencjami. W opowiadaniu tym, z uwagi na czas, w jakim powstało, tzw. cudowny wynalazek przestaje nim być w odniesieniu do dzisiejszych czasów. Tytułowa „Toccata” natomiast to opowiadanie o tym, jak po kilku wiekach na Ziemię powracają kosmonauci. Powrót do domu okazuje się być preludium do nowych doświadczeń; tekst ten zadaje ważne pytanie: jaki dom zastajemy po długiej nieobecności?…
Zbiór „Toccata” – co ciekawe – po raz pierwszy opublikowany został poza granicami Polski

Zawiera opowiadania: 1. Trzecia możliwość, 2. Algi, 3. Toccata, 4. Fantom, 5. Cogito ergo sum

Posłanie z piątej planety

Warszawa: Nasza Księgarnia, 1964, s. 163

Informacje dodatkowe:
okładka: Mróz Daniel, ilustracje: Mróz Daniel
ISBN: –
nakład: 10.254
inne wydania: –
Tłumaczenia: –

Autorami poszczególnych opowiadań antologii są ludzie młodzi, w tym także debiutanci. Tom powstał jako efekt międzynarodowego konkursu na opowiadanie science-fiction. Z Polski (gdzie organizatorem była redakcja Młodego Technika) napłynęły w sumie 103 teksty, głównie studentów, uczniów, ale też i naukowców. Najwięcej miejsca zajmuje motyw nauki i eksperymentu naukowego. W „Człekokształtnym” A. Czechowskiego są to próby stworzenia sztucznego człowieka, w „Helion Gamma” T. Kalickiego prace nad elektrownią słoneczną, natomiast w „Próbie” J.A. Zajdla chęć przekonstruowania struktury organizmu ludzkiego polegające na stworzeniu tzw. białka krzemowego. Eksperyment naukowy jest też widoczny u K. Fiałkowskiego w „Prawie wyboru” oraz w „Consecutio temporum” A. Markowskiego i A. Wieczorka, tekście,który wykorzystuje pomysł ciekawej klamry formalnej. W opowiadaniach tomu zetkniemy się również z misjami kosmicznymi, np. w „Decyzji Darry’ego” K. Szkołuta, czy też w opowiadaniu M. Skalnego pt. „W drodze”, choć tu misja jest nieudana. Że śmiercią w kosmosie mamy tez do czynienia w tekście S. Kusia „… żeby przypominały Ziemię”. Nie opuszczając kosmosu należy wspomnieć o „Pamiętniku kuchcika” J. Białeckiego, humoresce prosto z pokładu statku międzygwiezdnego, na którym główny gastronom wyprawy serwuje załodze „pigułki wyobrażeniowe” mające wzbogacić ich podniebienia w najprzeróżniejsze smaki. Z podróży międzygwiezdnej wracają natomiast ci, którzy wcale nie są pewni tego powrotu (motyw powrotu z kosmosu na Ziemię w „Powrocie gigantów” W. Zegalskiego). I jeszcze tytułowe „Posłanie z Piątej Planety”, które jest ciekawą „hipotezą” dotyczącą planety usytuowanej pomiędzy Marsem a Jowiszem, i której unicestwienie (dziś pas planetoid) wiązać się mogło z walkami o Ziemię… Całość jest okraszona świetnymi ilustracjami oraz montażami starych rycin wykonanych przez Daniela Mroza.

Zawiera opowiadania: 1. Witold Zegalski: Powrót gigantów, 2. Witold Perkowicz: Posłanie z Piątej Planety, 3. Janusz Białecki: Pamiętnik kuchcika, 4. Tadeusz Kalicki: Helion Gamma, 5. Janusz A. Zajdel: Próba, 6. Konrad Fiałkowski: Prawo wyboru, 7. Stanisław Kuś: … żeby przypominały Ziemię, 8. Maciej Misiewicz: Sprawa profesora Growtha, 9. Marek Skalny: W drodze, 10. Aleksander Markowski, Andrzej Wieczorek: Consecutio temporum, 11. Andrzej Czchowski: Człekokształtny, 12. Kazimierz Szkołut: Decyzja Darry’ego, 13. Stefan Weinfeld: Ziemia jego przodków

Recenzje książki:

Rzecz o trzech antologiach fantastyki / Antoni Smuszkiewicz.- [w:] Fantastyka, 1988, nr 11, s. 60

Rok 10.000 / Czesław Chruszczewski

rok_10000 Poznań: Poznańskie, 1973,- s. 343, [SF (Wydawnictwo Poznańskie)]

Informacje dodatkowe
nakład: 20.250, projekt okładki: Piskorski Tadeusz
Inne wydania: 1975 (Poznańskie)
Tłumaczenia: przekłady poszczególnych opowiadań w biogramie autora.

Baśniowość opowiadań Chruszczewskiego po raz kolejny wyłania się jako baza do stworzenia światów, które czasem tej baśniowości umykają, ale bez której całość nabrałaby całkiem innego – nie pasującego do twórczości Autora – wymiaru. Zbiór powyższych tekstów to znów przekładaniec różnych wątków, z plastycznymi opisami, może ciut przestarzałymi akcesoriami świata przedstawionego, ale i pasującymi tam jak ulał. Eksploatacja kosmosu, spotkania z obcymi, eksperymenty z czasem i obce planety to jedna strona – ta bardziej naukowa. Z drugiej mamy fantastykę grozy, baśniowość i jakże nieodzowną dawkę humoru – dopełnienie jakże istotne. Badanie przestrzeni kosmicznej odnajdziemy w pierwszym opowiadaniu „Lalanda”, w którym astronautka zostaje wysłana do układu Lalande 21185 (tego samego, który stanowił tło akcji jednej z powieści Zajdla) i napotyka tam planetę, gdzie żyją sławne ongiś postaci na Ziemi. Obce planety napotkamy też w „Różnych odcieniach bieli” oraz w „Amarantowym jeziorze Oah”. W pierwszym opowiadaniu człowiek występuje w roli dzieła sztuki, w drugim natomiast Ziemia widziana jest oczami Marsjan: widzimy ich reakcje na wysłaną z naszej planety sondę Mariner 4. Inne światy, choć już w innym ujęciu, obecne są też w tekście „Bonaparte wśród olbrzymów”. Jest to obraz zaświatów (w każdym razie innej rzeczywistości), do którego porywa się z Ziemi pewne jednostki, by po krótkim szkoleniu „zwrócić” je Ziemianom jako oczekiwanych przywódców, liderów, żołnierzy… Bohaterowie łączą to opowiadanie z następnym w zbiorze – „Napoleon i Karolina”. Kolejny wątek należący do s-f, jaki pojawia się u Chruszczewskiego, to spotkania z Obcymi. „Zielone włosy” to historia o tym, jak tysiąc zwiadowców obcej cywilizacji zostaje wysłanych na Ziemię, by zebrać o niej jak najwięcej informacji, po czym po stu latach wraca, by zabrać ich potomków. Tytułowy „Rok 10.000” z kolei to spotkanie przedstawicieli Obcych z pracownikiem cyrku. Dalej mamy „Nie deptać trawników”, w którym następuje wymyślony kontakt z Obcym, mający przynieść handlarzom świń sławę po wsze czasy, tyle że mistyfikacja okazuje się być rzeczywistością. Motyw kontaktu wykorzystany zostaje również w „Nie chciałbym niczego sugerować”, czy też w słuchowisku „Chłop żywemu nie przepuści” – pełnym humoru tekście o niespodziewanej wizycie kosmity na chłopskim polu i o przebiegłości chłopów wobec niego. W sumie odnajdziemy w zbiorze aż siedem słuchowisk, a Obcy pojawia się, prócz wspomnianego, także i w „Głosach Ziemi”. Wśród słuchowisk są też takie, które poruszają wątek maszyn. Jest to np. „Bitwa pod Pharsalos”, w którym elementem s-f jest komputer sterujący bitwą morską oraz jego odmowa realizacji bitewnych planów, gdy kobieta na statku wroga rodzi dziecko… Innym słuchowiskiem podejmującym temat usamodzielniania się maszyny jest „Bajkowy dom”, wypełniony maszynerią i zakochany w jego lokatorce. Typową dla Autora fantastykę niesamowitości i baśń odnajdziemy w „Domu przy ulicy Polarnej” oraz w dwóch opowiadaniach z okrojonego tryptyku „Miasto, które jest” i „Miasto, które będzie” – historiach połączonych tym samym bohaterem – panem Trikorem – odwiedzającym pewne miasto w trzech różnych czasach. Pozostaje jeszcze problem czasu, poruszony choćby w „Nefertari” – opowieści o Ramzesie, który wyrusza w przyszłość po lekarstwo dla chorej żony. Zbiór „Rok 10.000” został nagrodzony w roku 1973 Nagrodą Główną podczas Międzynarodowego Spotkania Pisarzy S-F w Poznaniu.

Zawiera opowiadania: 1. Lalanda, 2. Różne odcienie bieli, 3. Zielone włosy, 4. Nie chciałbym niczego sugerować, 5. Rok 10 000, 6. Bonaparte wśród olbrzymów, 7. Napoleon i Karolina, 8. Miasto, które jest, 9. Miasto, które będzie, 10. Nie deptać trawników, 11. Dom przy ulicy Polarnej, 12. Nefertari, 13. Amarantowe jezioro Oah, 14. Chwilowa nieobecność muzyki, 15. Bitwa pod Pharsalos, 16. Bajkowy dom, 17. Chłop żywemu nie przepuści, 18. Niedziela, 19. Głosy Ziemi, 20. Dookoła tyle cudów, 21. Odwiedziny

Okładki innych wydań:

Poznańskie
1975

Zagubiona przyszłość / Andrzej Trepka, Krzysztof Boruń

Warszawa: Iskry, 1954,- s. 592

Informacje dodatkowe
nakład: ?, ilustracje: Kobyliński Szymon, okładka: Stanny Janusz
Inne wydania: 1957, 1986 (Warszawa: Iskry); 2013 (Stawiguda: Solaris)
Tłumaczenia: –

W nadrzędnej warstwie fabularnej niby chodzi o coś prostego: oto główny bohater powieści – Bernard Kruk – dostaje od prezydenta Summersona polecenie dokonania przebudowy miotaczy badonowych, zamontowanych na sztucznym satelicie o nazwie Celestia. Gwarantuje to konstruktorowi uzyskanie udziałów w zyskach planetoidy, jak i – za sprawą córki prezydenta – wejście na tzw. salony. Dla wywodzącego się z niższych klas społecznych Kruka wydaje się owa propozycja być nie do odrzucenia. Musi on wybrać (i tu wkraczamy poniekąd na niższe warstwy powieści): albo ustrój imperialistyczny, albo komunistyczny (ten najnowszy). „Zagubiona przyszłość” to też obraz społeczeństwa na Celestii, na której do głosu dochodzą kapitaliści (zwolennicy starego ustroju), oraz walka ze wspierającym nowy porządek ugrupowaniem Czerwonych Diabłów. Powieść jest pierwszą częścią kosmicznej trylogii; drukowana była wpierw w Ilustrowanym Kurierze Polskim (w roku 1953). Mimo upływających lat od pierwszego wydania wciąż cieszy się zainteresowaniem wśród fascynatów gatunku.

Okładki innych wydań:


Iskry 1957	Iskry 1986	Solaris 2013

Niezwyciężony / Stanisław Lem

Warszawa: MON, 1964, s. 319

Informacje dodatkowe
ISBN: –
Nakład: 20.000
Inne wydania: 1965 (Warszawa: MON); 1968, 1973, 1978, 1986, 2002, 2003, 2015 (Kraków: Literackie); 1982 (Warszawa: Iskry); 1995 (Interart); 1997 (Świat Książki); 2009 (Agora); 2017 (Ringier Axel Springer Polska/Literackie)
Okładka: Borowy Piotr
Tłumaczenia: I. The Invincible / S. Lem.- London: Sidgwick & Jackson, 1973 (okładka); II. The Invincible / S. Lem.- London: Seasbury Press, 1973 (okładka); III. The Invincible / S. Lem.- [w:] „Science Fiction Special” 14.- London: Sidgwick & Jackson, 1975; IV. The Invincible / S. Lem.- London: Penguin, 1976 (okładka); V. The Invincible / S. Lem (jako Tales of Pirx the Pilot / Return from the Stars / The Invincible).- London: Penguin, 1982 (okładka); VI. The Invincible / S. Lem.- New York: Ace Books, 1975 (okładka); VII. Der Unbesiegbare / S. Lem.- Berlin: Volk und Welt, 1967 (okładka); VIII. Der Unbesiegbare (jako Der Unbesiegbare / Die Jagd) / S. Lem.- Berlin: Volk und Welt, 1980, 1990 (okładka); IX. Der Unbesiegbare / S. Lem.- Bachclub, 1968; X. Der Unbesiegbare / S. Lem.- Frankfurt am Main: Fischer Taschenbuch, 1971, 1978; XI. Der Unbesiegbare / S. Lem.- Bachclub, 1968; XII. Der Unbesiegbare / S. Lem.- Berlin: Insel, 1976; XIII. Der Unbesiegbare / S. Lem.- Frankfurt: Suhrkamp, 1995 (okładka); XIV. L’invincible / Stanislas Lem.- Paris: Robert Laffont, 1972, 1977 (okładka); XV. L’invincible / Stanislas Lem.- Paris: Presses Pocket, 1981 (okładka); XVI. L’invincibile / S. Lem.- Milano: Editrice Nord, 1974 (okładka); XVII. L’invincibile / S. Lem.- Milano: Arnoldo Mondadori Editore, 1983 (okładka); XVIII. De Onoverwinnelijke / S. Lem.- Laren: Luitingh, 1975 (okładka); XIX. A Nau Invencível / S. Lem.- Lisboa: Livros do Brasil, 1979; XX. El invencible / S. Lem.- Buenos Aires: Minotauro, 1986 (okładka); XXI. Непобедимият / Станислав Лем.- Sofia: Narodnaja Kultura, 1969 (okładka); XXII. Voittamaton / S. Lem.- Helsinki: Kirjayhtyma, 1979 (okładka); XXIII. ? / S. Lem.- Tel Aviv: Schocken, 1981; XXIII. Sabaku no wakusei / S. Lem.- Tokyo: Takayava, 1968 (okładka); XXIV. Nenugalimasis / S. Lem.- Vilnius: Vaga, 1967; XXV. Neuzvaramais / S. Lem.- Riga: Zinatne, 1970; XXVI. Nepobedliviot / S. Lem.- Skopje, 1975; XXVII. Nepobedivi / S. Lem.- Beograd: Jugoslavija, 1976, 1977 (okładka); XXVIII. Nepremagljiva / S. Lem.- Ljubljana: Technizka Zalozba, 1977; XXIX. Segraren / S. Lem.- Stockholm: Hedenlans, 1972; XXX. Segraren / S. Lem.- Stockholm: Bromberg, 1987 (okładka); XXXI. Yenilmez / S. Lem.- Istanbul: Iletisim, 1998 (okładka); XXXII. A Legyőzhetetlen / S. Lem.- Budapest: Kozmosz Könyvek, 1967 (okładka); XXXIII. A Legyőzhetetlen / S. Lem.- Budapest: Sierra, 1992 (okładka); XXXIV. Nepřemožitelný / S. Lem.- Bratislava: Smena, 1966 (okładka); XXXV. Nepřemožitelný / S. Lem.- Praha: Mladá fronta, 1976 (okładka); XXXVI. Nepřemožitelný / S. Lem.- Praha: Knižní klub, 1994 (okładka); XXXVII. Nepřemožitelný / S. Lem.- Praha: Laser-books, 2005 (okładka); XXXVIII. Непобедимый / Станислав Лем.- [w:] В мире фантастики и приключений.- Leningrad: Lenizdat, 1964 (okładka); XXXIX. Непобедимый / Станислав Лем.- [w:] Непобедимый. Кибериада / С. Лем.- Moskwa: Mir, 1967 (okładka); XL. Непобедимый / Станислав Лем.- [w:] Избранное / С. Лем.- Leningrad: Lenizdat, 1981 (okładka); XLI. Непобедимый / Станислав Лем.- [w:] Солярис. Непобедимый. Звёздные дневники Ийона Тихого / С. Лем.- Moskwa: Prawda, 1988 (okładka); XLII. Непобедимый / Станислав Лем.- [w:] Собрание сочинений в двух томах. Том 2 / С. Лем.- Moskwa: F. Grier, 1992; XLIII. Непобедимый / Станислав Лем.- [w:] Собрание сочинений в 10 томах. Том 3. Непобедимый. Рассказы / С. Лем.- Moskwa: Tekst, 1993, 1997; XLIV. Непобедимый / Станислав Лем.- [w:] Солярис / С. Лем.- Moskwa: Eksmo-Press, 1999; XLV. Непобедимый / Станислав Лем.- [w:] Солярис. Эдем. Непобедимый / С. Лем.- Moskwa: AST, 2002 (okładka); XLVI. Непобедимый / Станислав Лем.- [w:] Солярис. Непобедимый. Рассказы о пилоте Пирксе. Фиаско. Рассказы из цикла „Кибериада”. Из воспоминаний Ийона Тихого / С. Лем.- Moskwa: AST, 2003; XLVII. Непобедимый / Станислав Лем.- [w:] Глас Господа / С. Лем.- Moskwa: AST, 2007; XLVIII. Непобедимый / Станислав Лем.- Moskwa: AST, 2009 (okładka); XLIX. Непобедимый / Станислав Лем.- [w:] Солярис. Эдем. Непобедимый / С. Лем.- Moskwa: AST, 2009; L. Непобедимый / Станислав Лем.- [w:] Первый контакт / С. Лем.- Moskwa: AST, 2012 (okładka); LI. Непобедимый / Станислав Лем.- [w:] Солярис / С. Лем.- Moskwa: AST, 2015, 2017; LII. Непобедимый / Станислав Лем.- Moskwa: AST, 2016 (okładka); LIII. Непераможны / Станислав Лем.- Mińsk: Litaratura i Mastactwa, 2011 (okładka); LIV. Непереможний / Станислав Лем.- [w:] Едем. Соляріс. Повернення із зірок. Непереможний / С. Лем.- Ternopil: Nawczalna Kniga – Bogdan, 2016 (okładka); LV. Непереможний / Станислав Лем.- [w:] Мир на Земле / С. Лем.- Kijev: Moj Drug Fantastika, 2016.

Nurt silnie przygodowy w twórczości Lema. Na planecie Regis III ląduje misja ratownicza statku „Niezwyciężony”. Celem jest odnalezienie zaginionej rakiety „Kondor”. Załoga w przebiegu poszukiwań natrafia na tajemnicze ażurowe konstrukcje usiana na sporej przestrzeni, które przypominają ziemskie miasto. Mniej więcej w tym samym czasie odnaleziony zostaje statek „Kondora”, jednak bez załogi. Na pokładzie opustoszałego statku Rohan i reszta ludzi próbuje rozwikłać nader tajemnicze okoliczności, w jakich – jak się zdaje – zaginęła poprzednia misja…
Pierwotnie powieść została wydana razem z opowiadaniami: Prawda; Doktor Diagoras; Z dzienników gwiazdowych Ijona Tichego: Podróż siódma; Zakład doktora Vliperdiusa; Ratujmy Kosmos.

Okładki innych wydań:


MON 1965	Literackie 1968	Iskry 1982	Literackie 1986	Interart 1995	Supernowa 1995	ŚK 1997	Literackie 2002	Agora 2008

Literackie 2015	Rigier 2017

Obłok Magellana / Stanisław Lem

Warszawa: Iskry, 1955, s. 408

Informacje dodatkowe:
okładka: Jan Młodożeniec
ISBN: –
nakład: ?
inne wydania: 1956, 1959, 1963, 1967 (Warszawa: Iskry); 1970, 2005 (Kraków: Wydawnictwo Literackie)
Tłumaczenia: I. „Облако Магеллана. Год 3016” (fragm.).- [w:] Польша, 1958, nr 2; II. „Облако Магеллана” (fragm.).- [w:] Юный техник, 1960, nr 5-7 (okładka); III. „Магелланово Облако” / Станислав Лем.- Moskva: Dietgiz, 1960 (okładka, ilustracje); IV. „Магелланово Облако” / Станислав Лем.- Moskva: Dietskaja Literatura, 1966 (okładka); V. „Облако Магеллана”.- [w:] „Солярис. Магелланово олако”/ Станислав Лем.- Moskva: Raduga, 1987, [Б-ка современной фантастики] (okładka); VI. „Облако Магеллана”.- [w:] „Станислав Лем в 10 тт. т.11″ / Станислав Лем.- Moskva: Tekst, 1995 (okładka); VII. „Облако Магеллана” (fragm.).- [w:] Компьютерра, 2001, nr 22; VIII. „Облако Магеллана”.- [w:] „Магелланово облако; Непобедимый : Романы” / Станислав Лем.- Moskva: Tekst-EKSMO, 1997 (okładka); IX. „Облако Магеллана”.- [w:] „ Магелланово Облако. Человек с Марса. Астронавты” / Станислав Лем.- Moskva: AST Ermak, 2003 (okładka); X. „Облако Магеллана”.- [w:] „Возвращение со звезд” / Станислав Лем.- Moskva: Hranitel, Moskva: AST, 2006 (okładka); XI. „Облако Магеллана”.- [w:] „Магелланово Облако. Человек с Марса. Астронавты” / Станислав Лем.- Moskva: Hranitel, Moskva: Ter, 2006; XII. „Облако Магеллана” / Станислав Лем.- Moskva: AST, 2010 (okładka); XIII. „Облако Магеллана”.- [w:] „Такое разное будущее” / Станислав Лем.- Moskva: AST, Astriel, 2011 (okładka) XIV. „Облакът на Магелан : Юношески романи” / Станислав Лем.- Sofia: Narodna Kultura, 1966 (okładka); XV. „K Mrakům Magellanovým” / Stanisław Lem.- Praha: Mlada Fronda, 1956 (okładka), 1958 (okładka), 1962 (okładka); XVI. „Denník z Vesmíru” / Stanisław Lem.- Bratislava: Slovenské vydavateľstvo krásnej literatúry, 1958 (okładka); XVII. „Gast im Weltraum : Roman” / Stanisław Lem.- Berlin : Verlag Volk u. Welt, 1956 (okładka), 1961, 1963, 1966, 1980, 1980, 1982; XVIII. „Gast im Weltraum : Utop. Roman” / Stanisław Lem.- Berlin : Buchclub 65, 1968, 1981; XIX. „Ein altes Märchen” (fragm.).- [w:] „Das Molekular-Café : Geschichten von Robotern und Biomaten”.- Berlin: Verlag Das Neue Berlin, 1969 (okładka); XX. „Töte mich!” (fragm.).- [w:] „Das Molekular-Café : Geschichten von Robotern und Biomaten”.- Berlin: Verlag Das Neue Berlin, 1969; XXI. „Die Formel des Schönen” (fragm.).- [w:] „Das Molekular-Café : Geschichten von Robotern und Biomaten”.- Berlin: Verlag Das Neue Berlin, 1969; XXII. „Magellán-felhő” / Stanislaw Lem.- Budapest: Móra Ferenc Könyvkiadó, 1969 (okładka); XXIII. „Մագելլանի ամպը” („Magellani ampë”) / Ս. Լեմ.- Երևան : Հայպետհրատ (Erywań: Haypethrat), 1964 (okładka); XXIV. „Ana sa zvijezda” / Stanislaw Lem.- Zagreb: Epoka, 1965 (okładka); XXV. „?” / Stanislaw Lem.- Tbilisi: Nakaduli, 1970; XXVI. „Magelano debesis” / Stanislavas Lemas.- Vilnius: Valstybinė grožinės literatūros leidykla, 1961 (okładka); XXVII. „Magelāna mākonis : [romāns jaunatnei]” / S. Lems.- Rīga: Latvijas Valsts izdevniecība, 1960 (okładka); XXVIII. „Nebuloasa Magelan” / Stanislaw Lem.- Kiszynev, 1967; XXIX. „Norul lui Magellan” / Stanisław Lem.- Bucureşti: Edit. Tineretului, 1959 (okładka); XXX. „Magellanov Oblak” / Stanislav Lem.- Ljubljana : Mladinska knjiga, 1959 (okładka)

Zaczyna się na Grenlandii opanowanej przez umiarkowany klimat (występowanie min. wysokopiennych lasów liściastych), w domu wybudowanym w XXVIII wieku… Jednak punktem docelowym, zarówno autora, jak i głównego bohatera, staje się układ gwiezdny Alfa Centauri, do którego wyrusza załoga złożona z dwustu dwudziestu siedmiu osób, zamknięta przez lata na pokładzie statku kosmicznego. Problemy związane z izolacją oraz wieloletnim odseparowaniem od macierzystej planety stanowią bardzo ciekawy obraz współczesnych wątpliwości co do powodzenia misji międzyplanetarnych, związanych właśnie ze zmaganiem się z samym sobą w trakcie takich podróży. „Obłok Magellana” to również nieudana próba kontaktu z obca cywilizacją, mieszkańcami planety układu, którzy biorą pojazdy Ziemian za broń zagrażającą ich życiu. Bardzo ciekawa wydaje się być postać narratora: trochę abyt ambitnego młodego człowieka, maratończyka (świetny ustęp z maratonem), lekarza i jednocześnie samotnika. Powieść drukowana była pierwotnie w latach 1953-1954 na łamach Przekroju, doczekała się również w 1963 r. adaptacji filmowej (pozbawionej jednak nazwiska autora) pt. „Ikarie XB 1”, produkcji czechosłowackiej, w reżyserii Jindřicha Poláka. Sam Stanisław Lem uznał swoją powieść za dość słabą, głównie ze względu na poziom językowy.