Homo divisus / Konrad Fiałkowski
Warszawa: Iskry, 1979,- s. 189.- [Fantastyka-Przygoda]
Informacje dodatkowe
nakład: ?, ISBN: 83-207-0063-9, okładka: Hałajkiewicz Kazimierz
Inne wydania: 1981 [Warszawa: Wydawnictwa Radia i Telewizji], 1986 [Kraków: Literackie], 1999 (razem z „Adam, jeden z nas” i „Biohazard” [Warszawa: Książka i Wiedza]
Tłumaczenia: I. „Homo divisus” / Konrad Fiałkowski.- Budapest: Móra, cop. 1988.- [Galaktika Fantasztikus Kőnyvek].- (razem z „Jeszcze trochę pożyć” A. Hollanka) (okładka); II. „Homo divisus”.- [w:] „Операция „Вечность : Сборник научно-фантастический произведений”.- Moskva: Mir, 1988.- [Зарубежная фантастика].- (razem z: „Operacja wieczność” B. Peteckiego i „Pokój na Ziemi” S. Lema) (okładka); III. „Homo divisus” / Konrad Fiałkowski.- Bratislava: Tatran, 1982 (okładka); IV. „Homo divisus”.- [w:] „Experiment člověk” / [red.] Ivo Železný.- Praha: Svoboda, 1983 (okładka); V. „Homo divisus” / Konrad Fiałkowski.- [Paris]: A. Michel, 1983.- [Super-fiction] (okładka); VI. „Homo divisus” / Konrad Fiałkowski.- Berlin: Verlag Neues Leben, 1982.- [Kompaß-Bücherei] (okładka); VII. „Homo divisus” / Konrad Fiałkowski.- München: Heyne, 1980 (okładka); VIII. „Homo divisus” / Konrad Fiałkowski.- Lund: Delta, 1980.- [Delta science fiction] (okładka)
Homo divisus – człowiek podzielony. Wymieszanie dwóch światów: rzeczywistego i wirtualnego, eksperymenty z wymianą pamięci i tożsamości – oto rzeczywistość, jakiej musiał stawić czoła główny bohater – Stef Korn, ale też i my – czytelnicy. Po 50 latach zostaje wybudzony ze stanu hibernacji w płynnym azocie mężczyzna, który uległ wypadkowi samochodowemu. Po początkowej uldze (jakże by inaczej!) spowodowanej odzyskaniem świadomości zostaje przeniesiony do tajemniczego instytutu na pustyni i poinformowany, że zajmie w nim pracownię swego poprzednika Tertona, który zginął wcześniej podczas eksperymentów. Jakiego poprzednika i jakich eksperymentów? – zdajemy się pytać, ale pyta tez i Korn. Okazuje się jednak, że mimo nieoczekiwanej obecności w nowym i dziwnym dla niego świecie, doświadcza on uczucia, iż zna go jak własną kieszeń. Przy pierwszym kontakcie z pulpitem sterowniczym, umieszczonym w tajemniczym bąblowatym pomieszczeniu, doskonale wie co się dzieje na ekranach monitorów oraz steruje jakimś procesem w sposób, jakby robił to od bardzo długiego czasu… Świadomość o wymianie tożsamości (Stefa Korna z Juliusem Tertonem) i fakt funkcjonowania to w jednej, to w drugiej rzeczywistości przychodzi stopniowo. Fragmenty o uświadamianiu sobie drugiego ego wydają się być tu nader oryginalne. Gdy uaktywnia się tożsamość Tertona, ten – świadomy zagrożenia – próbuje robić wszystko, by jej nie stracić. Kontaktuje się z Telpem, który opiekował się nim, kiedy był jeszcze Kornem, tuż po przebudzeniu. Dla Tertona nie jest straszna sama śmierć (której zresztą uległ i co rozpoczęło cały proces z przystosowaniem mózgu Korna do adaptacji tożsamości Tertona), ale fakt, że może on po prostu przestać… być. Zatrważająco tez brzmi tu zdanie wypowiedziane przez dra Telpa: „Człowiek może żyć, żyć naprawdę jak człowiek, tylko w czasach, w których się urodził i dorósł. Potem… potem jest zabytkiem, obiektem muzealnym. (…) Dla kogoś, kto przestałby trwać za tysiąc lat, być może, jedynym nieobcym miejscem byłby zoolog. A więc czy wolno nam ich budzić po tylu latach?”. Wywód ten rodzi kolejne pytanie: która tożsamość w tym samym człowieku jest ważniejsza? Korna, który został przywrócony życiu, czy też Tertona, który dzięki Kornowi również żyje? Który świat jest symulowany? Nieludzkie eksperymenty, pesymistyczna wizja przyszłości i odejście od „technicznej” s-f na rzecz penetracji ludzkiej psychiki – oto najogólniejsze cechy powieści Fiałkowskiego, która uważana jest za jedną z lepszych powieści s-f powojennej Polski. I taka jest.
Recenzje książki:
- Podzielony / Leszek Bugajski.- [w:] Fantastyka, 1987, nr 12, s. 56.- [słownik polskich autorów fantastyki]