Jana Ciągwy władza nad materią / Zbigniew Dworak; Roman Danak

Warszawa: Iskry, 1977,- s. 289, [Fantastyka-Przygoda]

Informacje dodatkowe
nakład: 50.275, projekt okładki: Hałajkiewicz Kazimierz
Inne wydania: –
Tłumaczenia: –

Zbigniew Dworak jest autorem publikacji o tematyce ściśle naukowej, toteż nie dziwi ich wyraziste wykorzystywanie w tomie opowiadań, stworzonym do spółki z Romanem Danakiem. Oprócz opowiadań opierających swą fabułę na przesłankach nauki (jak choćby „Supernowa”, „Transplantacja”, czy „Zapis z planety Lhaara”) znajdziemy tu też takie, które wyraźnie się od nauki dystansują. Prócz promującego tomik opowiadania pod tym samym tytułem możemy zapoznać się z innymi, jak choćby „Dziwny spadający kamień”, w którym cios tubylczą maczugą w sondę kosmiczną może być odebrany przez jej konstruktorów za potężne ciśnienie… Sporą część tekstów „Jana Ciągwy…” zajmuje kontakt z obcymi cywilizacjami, który przedstawiony tu bywa ze sporą dawką humoru. „I wprost do piekła” na przykład to relacja spotkania z obcymi, którzy przypominają diabły (uświadamiają oni zresztą Ziemianom, że ich wyobrażenia o piekle i jego mieszkańcach biorą się właśnie z ich planety). „Spotkanie” z kolei rodzi wątpliwość, czy aby kontakt przedstawicieli dwóch różnych kosmicznych ras nie kończy się zazwyczaj obłędem. Inne humorystyczne przedstawienie kontaktu to „Zniszczone zasiewy” – przypominające klimatem historie tworzone przez Kiryła Bułyczowa – które opowiada o lądowaniu na planecie 03/11. Przejętą misją załogę wita rozwścieczony członek miejscowej społeczności i z pretensjami o zniszczone pola zasiewów przegania ich z powrotem do rakiety. Opowiadania Dworaka i Danaka łączą ze sobą tak nieodzowne elementy literatury s-f jak: wyprawa kosmiczna („Wielka encyklopedia”, „Skoki w przestrzeni”, „Grawiskaf”), kontakt, eksperyment naukowy, czy też powodowane codziennymi problemami emocje człowieka przyszłości („Miłość kosmonauty”). Najlepszymi wydają mi się „Temida” – wizja odczłowieczonej rzeczywistości w postaci zautomatyzowanej rozprawy sądowej, oraz „Transplantacja” – dramatyczne efekty połączenia głowy z obcym ciałem, czyli zanik tożsamości w wyniku przeszczepu mózgu.