Poznań: Poznańskie, 1986,- s. 302.- [SF (Wydawnictwo Poznańskie)]

Informacje dodatkowe
nakład: 20.250
ISBN: 83-210-0591-8
projekt okładki: Petruk Józef
Inne wydania: –
Tłumaczenia: przekłady poszczególnych opowiadań w biogramie autora.

Przyjęta przez autora konwencja fantastyki naukowej jest w niniejszym tomie pretekstem do ukazania elementów, składających się na obraz człowieka, jego natury i reakcji na rzeczywistość, jaką sam wytwarza. Andrzej Zimniak porusza się dość często w obszarze podświadomości, instynktów i ludzkiej psychiki w ogóle. Jest to wyraźnie widoczne choćby w pierwszym opowiadaniu pt. „Po tamtej stronie”, historii opowiadającej o dwójce mężczyzn, Greggu i Lomie, mających zapobiec wykorzystaniu nowej broni, której zasady działania opierają się na wynikach badań nad polem grawitacyjnym. Problem pojawia się, gdy uświadamiają sobie, że właściwie nie mają pojęcia, kim jest przeciwnik, ani gdzie mają się udać… Głównym motywem jednak wydaje się być tutaj nowy rodzaj podróżowania po kosmosie. Manipulacje z umysłem (w silnym powiązaniu z pragnieniem kontrolowania) ukazuje autor w tytułowym opowiadaniu – „Homo determinatus”, które przenosi czytelnika na stację kosmiczną, gdzie pracownicy pozbawieni są mózgów, na miejsca których wszczepiono urządzenia zapewniające funkcjonowanie bez świadomości okaleczenia. Dość oryginalnie przedstawia się „Samotny myśliwy”, choć tu chodzi już o umysł Obcych (bohater o imieniu Linus próbuje wychwycić sny i marzenia innych istot rozumnych) oraz o coś chyba dużo istotniejszego: o samotność z wyboru, o świadomą ucieczkę od Ziemian. Z obcymi spotkamy się też zresztą w tekście „Pod ochroną” (egzotyczne wakacje w mieścinie Huantanejo owocuje spotkaniem z cywilizacją, która decyduje się na opiekę nad mieszkańcami Ziemi) oraz w „Liście z Dune” – opowiadaniu nawiązującym w jakiś sposób do „Diuny” Franka Herberta. Bohater historii, nomen omen Frank, staje w obliczu problemu mającego już wymiar społeczny. Otóż dostępuje on pozycji strażnika pewnej grupy ludzi i kapłana przy odprawianiu dość osobliwego rytuału, związanego z odrażającymi potworami z okolicznych lasów… Bohaterów opowiadań Andrzeja Zimniaka cechuje obsesja działania, czynna postawa wobec otaczającej ich rzeczywistości, ale czasem też i utrata kontaktu z ową rzeczywistością. Autor pisał swoje teksty w latach 1980-1982. Zostały one wyróżnione przez redakcję Fantastyki, w kategorii „Książki” za rok 1986, natomiast opowiadanie „List z Dune”, poza wyróżnieniem tejże redakcji, otrzymało trzecie miejsce w plebiscycie PSMF.

Zawiera opowiadania: 1. Po tamtej stronie, 2. Pod ochroną, 3. List z Dune, 4. Samotny myśliwy, 5. Homo determinatus

Recenzje książki:

• Człowiek przyszłości; recenzja zbioru opowiadań „Homo determinatus” / Czesław Michniak.- Gazeta Poznańska, 1986, 3 października
• Homo determinatus : notatka o zbiorze opowiadań „Homo determinatus”.- Przekrój, 1986, nr 2160
• Samotny myśliwy / Leszek Bugajski.- Fantastyka, 1987, nr 4

Poznań: Poznańskie, 1989.- s. 193.- [SF (Wydawnictwo Poznańskie)]

Informacje dodatkowe
nakład: 40.000
ISBN: 83-210-0805-4
projekt okładki: Petruk Józef
Inne wydania: –
Tłumaczenia: –

Arystydes Grey zostaje wyciągnięty w niewyjaśnionych okolicznościach z własnego domu. Po jakimś czasie okazuje się, że w towarzystwie kilku innych osób ma za zadanie odbyć podróż kosmiczną celem rozwikłania pewnej zagadki… Tuż przed przylotem na nieznaną planetę część załogi ginie, rozpadając się w proch… Po wylądowaniu – rozpoczyna się badanie kompletnie innych rzeczywistości. W krajobrazie mamy śnieżne zaspy, rycerzy na koniach – świat będący jakby wycieczką w przeszłość bohaterów książki. Wdają się oni w jakieś międzyplemienne potyczki; za pomocą bramki temporalnej uczestniczą w obcym świecie, początkowo przeobrażonym formalnie (atmosfera iście średniowieczna), potem już na głębszym poziomie psychologicznym. Zachowanie własnej tożsamości wydaje się być elementem na tyle istotnym, że nie znika on, mimo wygranych walk i wychodzenia cało z opresji…

Recenzje książki:

• Wróć, Kaligulo! / Rafał A. Ziemkiewicz.- [w:] „Fantom”, 1989, nr 5, s. 1
• Zaskoczenie / Leszek Bugajski.- [w:] Fantastyka, 1990, nr 1

Warszawa: Iskry, 1988.- s. 140.- [Fantastyka-Przygoda]

Informacje dodatkowe
nakład: 30.000, ISBN: 83-207-1129-0, projekt okładki: Zalejski Marek, ilustracje: Wojtyński Ryszard
Inne wydania: –
Tłumaczenia: przekłady poszczególnych opowiadań w biogramie autora.

Tych kilka tekstów Andrzeja Zimniaka oprowadza miłośnika s-f po różnych obszarach tego literackiego poletka. Opowiadań Zimniaka nie łączy bowiem żaden wiodący motyw; mamy tu zabawy z czasem, ludzkim ciałem, kontakt z obcymi – typowe elementy budujące ten typ prozy. Część z nich, jak np. „Enklawy szczęścia” czy „Pęknięty dzban” osadził autor w miejscach oddalonych od znanej nam cywilizacji; w drugim z nich jest to świat wyniszczony wojnami, w którym zakłóceniu ulegają relacje między kobietami i mężczyznami, określanymi jako symbol zła. Jeden z nich – Gwalbert – poznaje Berenikę, która się w nim zakochuje i burzy w ten sposób niepisane, acz ustalone prawa. Kwestie społeczne są też poruszone w tytułowym „Opusie na trzy pociski”, w którym przedstawiony obcy świat – Fantasmagoria – może być tyleż prawdziwy (w realiach s-f oczywiście), co wytworem ogarniętej strachem wyobraźni. Może być też metaforą i tym zapewne jest: odbiciem totalitarnego państwa, w którym jedynym i ostatecznym słowem rządzących jest Wszechharmonia Dźwięku. Bohater opowiadania zmuszony jest do zabicia tych, którzy nie chcą słuchać muzyki i wybiera w ten sposób pomiędzy ocaleniem własnego wszechświata, a Wszechświatem należącym do pozostałych. Kosmos jako miejsce akcji obecny jest w „Łowcach meteorów” a także w „Umarł w butach”, prozie nieco awanturniczej, gdzie świat przemytników przeciwstawiony zostaje wszechobecnemu Patrolowi. Znajdziemy tu też tekst o eksperymentach medycznych na ludzkiej psychice („Rzeźbiarze o poranku”) oraz groteskowe opowiadanie o tym, jak nad światem zawisło Lustro Czasu powodując jego wsteczny ruch; ludzie młodnieją, umarli powstają z grobów („Potrójne życie Jamesa Olivera Chuckwooda”)…

Zawiera opowiadania: 1. Pęknięty dzban, 2. Opus na trzy pociski, 3. Łowcy meteorów, 4. Umarł w butach, 5. Potrójne życie Jamesa Olivera Chuckwooda, 6. Rzeźbiarze o poranku, 7. Enklawy szczęścia

Warszawa: Nasza Księgarnia, 1989,- s. 216.- [Stało się Jutro]

Informacje dodatkowe
nakład: 40.250
ISBN: 83-10-09105-2
ilustracje: Januszewski Zygmunt
Inne wydania: –
Tłumaczenia: przekłady poszczególnych opowiadań w biogramie autora.

Chcąc przedstawić w skrócie historie wykreowane przez Andrzeja Zimniaka, trzeba by je zamknąć pomiędzy trzeba słowami: samotność, banicja i symbolika. W każdej z nich jest człowiek, i w każdej z nich człowiek ten obecny jest na tle zmagania się z nieuchronnością przemijania, własną świadomością (która bywa męcząca) i systemem społecznym wokół siebie, który wymaga akurat tyle, ile wystarcza na pognębienie człowieczeństwa. Jest tak trochę choćby w „Dwóch litrach życia”, opowiadaniu, w którym świat oferuje jednostce dziesięć tysięcy litrów wody na całe życie i ani kropli więcej. Rzadko żyje się tam więcej, niż trzydzieści lat. Ylc – bohater historii – tyle dożywa i gdy przychodzi czas odejść, odkrywa zupełnie inną rzeczywistość. Jest to niezły tekst o ludzkim wyobcowaniu, o człowieku prowadzonym przez żywe instynkty w najczystszej postaci. Owa transformacja, owe przejście i śmierć pojawia się też i w „Zwiastunie jesieni” oraz „Eliminacji”. Pierwsze z nich to przepojona oniryzmem historia o istocie śmierci, w drugim z kolei chodzi o śmierć skazańca na księżycu Jowisza (taki to rodzaj kary) oraz również transformacja po śmierci, ale tym razem już z poważną misją wytępienia ludzkości i przejścia na wyższe poziomy świadomości. Jest też tytułowe „Spotkanie z wiecznością”, choć tam bardziej chodzi o zagadnienie nieśmiertelności. Jednym z lepszych opowiadań jest „Piąta pora roku”, które przypomina nieco senne wyobrażenie społeczeństwa i jego świata, dotkniętego dziwnymi zmianami, i jest rodzajem przypowieści na temat jednostki i jej losu.

Zawiera opowiadania: 1. Dwa litry życia, 2. Zwiastun jesieni, 3. Eliminacja, 4. Ostatni, gladiatorzy, 5. Piąta pora roku, 6. Spotkanie z wiecznością

Warszawa: Nasza Księgarnia, 1984.- s. 107.- [Stało się Jutro]

Informacje dodatkowe
nakład: 40.250
ISBN: 83-10-08541-9
ilustracje: Byczek Zdzisław
Inne wydania: –
Tłumaczenia: przekłady poszczególnych opowiadań w biogramie autora.

W skrócie można by umiejscowić opowiadania A. Zimniaka pomiędzy fantastyką niesamowitości a jej czystą odmianą wykorzystującą takie elementy gatunku, jak eksperyment naukowy, czy kontakt z obcym. Do pierwszej grupy można zaliczyć np. „O tym, który słyszał woń nenufarów” – historię o nadnormalnie wyostrzonym słuchu, poza tym dwa teksty ujęte w baśniowe ramy: „Baśń o błękitnych ognikach” oraz „Szlaki istnienia” – oniryczne obrazy-plamy przedstawiające dziwne rzeczywistości i bohatera, który próbuje stworzyć swój własny świat. W pobliżu tej poetyki znajdują się dwa inne opowiadania: „Numen” opowiada o budowaniu, wykraczaniu poza obszar tworzenia oraz o Bycie „wskrzeszającym inne istnienia”; pewna poetyckość zawarta jest też w „Schronisku”, co bardziej może jest filozoficzną historią o chorobie i bólu, niknących niekiedy pod osłoną wyobrażeń o piękniejszym wszechświecie. Do grupy czystszej s-f zaliczyłbym „Zręby władzy”, w którym autor wykorzystał motyw hibernacji, „Konstrukcję”, gdzie obserwujemy wpływ obcego intelektu na pokój wśród ludzi, i kilka innych, np. „Thor” to spokojne opowiadanie o poszukiwaniach piękna i człowieczeństwa, oraz o tym, że pomysł na jego odnalezienie niekoniecznie jest pomysłem człowieka… Składową stanowiącą integralną część s-f znajdziemy w „Kuracji”, w której rozwój środowiska dochodzi do punktu, w którym człowiek zdaje się być zbędny, a do głosu zaczynają dochodzić rośliny. Innym opowiadaniem z gatunku czystej fantastyki jest „Pi=3,13”, w którym frazes „panta rhei” mógłby ujść za nieciekawy motyw przewodni tej historii, gdyby nie śmiałe hipotezy mówiące o uleganiu owym ewolucyjnym przemianom takich „stałych” jak choćby prędkość światła czy zero absolutne. Na pograniczu nauki i niesamowitości stoi inne opowiadanie pt. „Pojedynek”, przedstawiające nam walkę dwóch uzdolnionych telepatycznie mężczyzn, choć może lepiej było by rzec – magów, biorąc pod uwagę całą oprawę pojedynku… Tom opowiadań jest debiutem książkowym Andrzeja Zimniaka.

Zawiera opowiadania: 1. Zręby władzy, 2. Pojedynek, 3. Thor, 4. Konstrukcja, 5. Kuracja, 6. pi=3,13, 7. O tym, który słyszał woń nenufarów, 8. Tchnienie szaleństwa, 9. Szlaki istnienia, 10. Baśń o błędnych ognikach, 11. Korona życia, 12. Numen, 13. Schronisko

Recenzje książki:

• Pisarz, pisarz! / Maciej Parowski.- [w:]  Fantastyka, 1984, nr 6, s. 58-59
• Janusz Lewoń.- [w:] Nowe Książki, 1985, nr 1
• Leszek Bugajski.- [w:] Życie Literackie, 1985, luty (?)