Dębski Eugeniusz
Flashback / Eugeniusz Dębski
Poznań: CIA Books-Svaro, 1989,- s. 239
Informacje dodatkowe
ISBN: 83-85100-00-8
Nakład: –
Inne wydania: 2010 (Lublin: Fabryka Słów); 2016-ebook (RW2010)
Okładka: Laskowski Jacek
Tłumaczenia: I. „Ограбленный мир” (zawiera zarówno „Flashback” jak i „Flashback 2”) / Евгений Дембский.- Sankt Petersburg: Krylov, 2004 [Современная фантастическая авантюра] (okładka)
Dębski reprezentuje rodzaj fantastyki silnie zakorzenionej w kryminale i sensacji. „Flashback” to jeden z bardziej znanych tytułów tego nurtu. Detektyw w stanie spoczynku Owen Yates jest twórcą pisanych na zamówienie kryminałów. Czasem jednak zdobywa się na podjęcie się takiego czy innego zlecenia, czasem nie ma wyboru… Tak jest w przypadku zlecenia od prominentnego prawnika Guylorda, którego życie, jak on sam utrzymuje, znalazło się w niebezpieczeństwie… Punktem utrzymującym uwagę czytelnika jest sam bohater – detektyw wykazujący się brawurą, bezkompromisowością, inteligencją i poczuciem humoru. Elementem fantastycznym w książce jest przemieszczanie się w czasie.
Flashback 2 : okradziony świat / Eugeniusz Dębski
Poznań: CIA Books-Svaro, 1991,- s. 256
Informacje dodatkowe
ISBN: 83-85100-06-7
Nakład: –
Inne wydania: 2011 (Lublin: Fabryka Słów)
Okładka: –
Tłumaczenia: I. „Ограбленный мир” (zawiera zarówno „Flashback” jak i „Flashback 2”) / Евгений Дембский.- Sankt Petersburg: Krylov, 2004 [Современная фантастическая авантюра] (okładka)
Kolejny tom przygód Owena Yatesa – detektywa w stanie spoczynku. Kolejna sytuacja związana z wojażami w czasie i przestrzeni. Tym razem Yates wyrusza w przyszłość, a właściwie zostaje uwikłany w swoiste zapętlenie czasowe. Wg części czytelników „Flashback 2” przekroczył pewną dawkę nieracjonalnych rozwiązań, między innymi w kwestii głównego motywu, jakim jest kradzież kilku tysięcy dzieł sztuki przez przybyszy z przyszłości… jak zwykle mamy wartką akcję, dawkę humoru i ciekawe zakończenie.
Najważniejszy dzień 111394 roku / Eugeniusz Dębski
Katowice: Śląsk, 1984,- s. 289, [Seria z UFO]
Informacje dodatkowe
nakład: 30.300, ISBN: 83-216-0523-0, projekt okładki: Hałajkiewicz Kazimierz
Inne wydania: –
Tłumaczenia: – przekłady poszczególnych opowiadań w biogramie autora.
Zbiór opowiadań jest debiutem Eugeniusza Dębskiego. Znajdziemy w nim teksty zróżnicowane, w których fantastyczne wydarzenia mają miejsce na Ziemi i w przestrzeni kosmicznej. Spora dawka humoru czyni je przyjemnymi w odbiorze a próby wejrzenia w psychikę ludzką powoduje, że nie są one jedynie pustymi historyjkami. Niewytłumaczalne zjawiska pojawiają się choćby w „Czarności” – historii tyleż niepokojącej co przybliżającej odmienne stany świadomości nawet i nas samych oraz w „Magnetofonie”, w którym bohater odkrywa w sobie zdolności doskonałego imitowania zasłyszanych dźwięków. Do typowych opowiadań s-f, w których pojawiającym elementem jest np. kontakt z obcym, zaliczyć można „Pasożyta” oraz „Odwet”. Ten ostatni tekst opowiada o tym, jak po bitwie z piratami załoga statku kosmicznego napotyka na obiekt, który okazuje się być rodzajem automatu przeznaczonego do remontów pojazdów kosmicznych. Kontakt z obcym jest też obecny w „Fabrykancie szczęścia”, w którym przybysz z innej planety oferuje swe usługi polegające na uszczęśliwianiu ludzi a także w „Chronicielu”, gdzie problem obcych przedstawiony jest w trochę odmienny sposób: bohater historii dostaje od tajemniczego przybysza sterownik – pozostałość po Obcych, którzy stworzyli Układ Słoneczny – jaki ma chronić Ziemię i ludzkość. Ekspedycja kosmiczna, czyli kolejna składowa czystej s-f obecna jest w kilku innych opowiadaniach. W opowiadaniu „Much” pole siłowe, które stabilizuje naturalnego satelitę na orbicie wokół dużej planety staje się nieoczekiwanym zagrożeniem dla przebywających na nim ludzi. To opowiadania łączy z dwoma innymi („Pasożyt” i „Broń obosieczna”) ta sama tematyka i ci sami bohaterowie: Babushka, Kit i Martinson. Wśród tekstów Dębskiego, jako tych oscylujących wokół klasycznej prozy fantastycznonaukowej, nie mogło zabraknąć takich, które poruszałyby problem eksperymantu naukowego i społeczeństwa przyszłości. W „Rezydencie” obserwujemy testowanie w warunkach tzw. samotnego zwiadu nowej metody psychologicznej pozwalającej na zmianę świadomości na odpowiednią do danego zadania. Stan bohatera można można też odebrać jako lekko schizofreniczny, mogący być następstwem samotności. W tytułowym opowiadaniu „Najważniejszy dzień 111394 roku” mamy przedstawioną odległą przyszłość, w której mężczyźni nie mogą samodzielnie funkcjonować bez swych mechanicznych żon. W pewnym momencie okazuje się jednak, iż jest to możliwe i przy zrodzonym przez ową rewelację szoku pojawia się pytanie: tylko po co?… Jedno z lepszych opowiadań tomiku to „Dzień rozliczenia”, przypominający nieco okrutne światy Kinga z takich powieści jak „Wielki Marsz” czy „Uciekinier”. Z początku atmosfera thrillera przeradza się w bezduszną rzeczywistość nieokreślonej przyszłości, gdzie dzieci rozliczają swych rodziców ze sposobów ich wychowywania w najgorszy ze sposobów – śmiercią. Historie Dębskiego przesiąknięte są technicyzacją i fantastycznymi realiami w ogóle, ale to, co najważniejsze na tym tle, to człowiek i jego reakcje na wszelkie zmiany, jakie w owych realiach występują.
Zawiera opowiadania: 1. Fabrykant szczęścia, 2. Czarność, 3. Magnetofon, 4. Dzień Rozliczenia, 5. Chroniciel, 6. Broń obosieczna, 7. Pasożyt, 8. Much, 9. Rezydent, 10. Odwet , 11. Najważniejszy dzień 111394 roku, 12. Obserwatorzy
Podwójna śmierć / Eugeniusz Dębski
Warszawa: KAW, 1989,- s. 278
Informacje dodatkowe
ISBN: 83-03-02578-3
Nakład: 60.350
Okładka: Zajączkowski Wiesław
Inne wydania: 2000 – jako „Ludzie z tamtej strony świata” (Poznań: „3.49”); 2008 – jako „Tamta strona świata” (Lublin: Fabryka Słów)
Tłumaczenia: –
Takich detektywów jest w literaturze na pęczki: trochę o trywialnym już wizerunku, trochę już znudzonych życiem, ale diabelsko dobrych w swoim fachu. Klasyczna sensacja stanowi formalny sztafaż dla klasycznej fabuły, w której jest seryjny morderca, zlecenie od żony zmarłego w tajemniczych okolicznościach dziennikarza, jest w końcu międzynarodowy spisek. Ale sensacyjno-kryminalne motywy powieści Dębskiego iskrzą w świecie przyszłości, niedalekiej, ale jednak. I to powoduje, że do powyższych klasyfikacji dodać musimy kolejną: fantastykę naukową. Historia napisane jest lekko i dosadnie, tak jakby autor bawił się zwrotami akcji i nieoczekiwanymi okolicznościami. To chyba dobrze, biorąc pod uwagę fakt, że prozy tego typu powstało już naprawdę sporo. Swojego czasu powieść była odczytywana na antenie polskiego radia.
Recenzje książki:
- Schaboszczak z bitą śmietaną / Rafał Ziemkiewicz.- [w:] Fantastyka, 1990, nr 7, s. 60-61
Śmierć magów z Yara / Eugeniusz Dębski
Informacje dodatkowe
ISBN: 83-0302-534-1
Nakład: –
Inne wydania: 2005 (Warszawa: Fabryka Słów)
Tłumaczenia: I. „Smrt mágů z Yara” / Eugeniusz Dębski.- Petřvald: Leonardo, 2004 (okładka)
Formalnie rzecz biorąc mamy tu do czynienia z baśnią. Obdarzone nadzwyczajnymi właściwościami przedmioty, walka dobra ze złem, heroizm bohaterów – oto główne składowe tej konwencji, która w przypadku Dębskiego wypada sprawnie i interesująco. Cudowny miecz Gaed potrafi pokonać każde zło, ale paradoksalnie owo zło sprawia, że miecz przestaje istnieć w pierwotnej formie. Tytułowi magowie z Yara niszczą broń, z której ostaje się jedynie fragment. Dwudziesty pierwszy władca rodu Cergolusa, z częścią legendarnego miecza, wyrusza dopełnić ciążącego na całym rodzie zadania: zniszczyć magów i tym samym zniszczyć zło. Nie jest sam: towarzyszy mu wilczyca, wierzchowiec, no i Gaed. Według wielu powieść Dębskiego adresowana jest do młodszego czytelnika i odbiega nieco od typowych powieści fantasy dla dorosłego odbiorcy.
Recenzje książki:
- Popis sprawności / Jacek Inglot.- [w:] Fantastyka, 1991, nr 7
Upiór z playbacku / Eugeniusz Dębski
Poznań: CIA – Books Svarg Ltd., 1990,- s. 197.- [Science Fiction (CIA – Books)]
Informacje dodatkowe
ISBN: 83-85100-01-6, projekt okładki: Pawlicki Robert
Inne wydania: –
Tłumaczenia: –
To podobno pierwszy polski horror science-fiction – za taki uchodzi i pośród krytyków i zwykłych czytelników. „Upiór z playbacku” w pełni zasługuje na to miano. Jest w nim motyw typowo fantastycznonaukowy (tutaj takim motywem jest przerażający obcy) oraz element grozy w postaci miejsca, w jakim rozgrywa się akcja, a także poprzez fakt, że wspomniany obcy przez cały czas, choć nieuchwytny, jest bardzo blisko bohaterów powieści, wpływa na ich decyzje i wywołuje lęk. Miejsce powieści to nieużywany schron z bliżej nieokreślonej przyszłości, do którego zostaje zaproszona grupka osób, w ramach wycieczki po zakładach World Net, monopolisty-giganta, który oferuje usługi telewizji kablowej. Jest tam starsze małżeństwo, jakiś pijaczyna, miss stanu – słowem mała mieszanka społeczna. Oprowadza ich Kip – syn dyrektora korporacji. Akcja nabiera tempa, gdy okazuje się, że wyjście ze schronu zostaje odcięte, a wkrótce potem zaczynają ginąć pierwsze osoby. Poza tym stajemy w obliczu czegoś skrajnie niezrozumiałego: oblicza tych, którzy znikają, pojawiają się na monitorach umieszczonych w bunkrze, ich twarze są woskowe, mówią o czymś, czego nikt nie jest w stanie zrozumieć. Pod koniec powieści dochodzi jednak do kontaktu… Powieść Dębskiego to pewna nowość (zarówno stylistyczna jak i fabularna) w polskiej fantastyce powojennej. Używając terminologii zaczerpniętej z kina, można by pokusić się o zakwalifikowanie „Upiora…” do tzw. „shasherów”, choć krwi tu nie aż tak wiele, jak w tego rodzaju produkcjach.
Recenzje książki:
- Play it again, Gieno! / [Karburator].- [w:] Nowa Fantastyka, 1991, nr 4, s. 63