Muszla egejska / Zbigniew Dolecki

Warszawa: KAW, 1979,- s. 171.- [Fantazja – Przygoda – Rozrywka]

Informacje dodatkowe
nakład: 100.350, projekt okładki: Andrzejewski Waldemar
Inne wydania: –
Tłumaczenia: przekłady poszczególnych opowiadań w biogramie autora.

W pewien sposób jest to wyjątkowa proza na tle twórczości s-f polskiego okresu powojennego. Dolecki w dość dużym zagęszczeniu osadza czytelnika w świecie mitów i legend, sięga też do bajek, jak choćby w dwóch ostatnich opowiadaniach tomu („Jaś i Małgosia” oraz „Pod białymi obłokami”). Owe odniesienia do rzeczywistości starożytnych nie pozostawiają nas w odłączeniu od tradycyjnych motywów fantastycznonaukowych. Mniej lub bardzie są one widoczne w każdym z tekstów, a dotyczą głównie kontaktu z obcymi bytami i cywilizacjami. W tytułowej „Muszli egejskiej” mamy oryginalne spojrzenie na mit o Eurydyce i Orfeuszu, gdzie np. Hades okazuje się być po prostu inną planetą, a jego włodarze przedstawicielami innej cywilizacji. W drugim opowiadaniu pt. „Minotaur” ponownie obserwujemy „zmodyfikowaną” historię, tym razem Tezeusza i Minotaura. W „Przestąpić Styks” autor podejmuje już motyw Atlantydy i wewnątrzziemskiej cywilizacji Atlantów. Natomiast w „Bitwie pod Czarnym Lasem” przenosimy się w IV wiek – czasy plemion gockich. Zgodnie z atmosferą panującą w tych historiach, doświadczamy razem z bohaterami dobrodziejstw sztuki, jak choćby umiłowania muzyki klasycznej („Minotaur”, „Niewidzialni”). Dolecki umiejscawia dziejące się światy zarówno na/w światach przyjaznych („Niewidzialni”), nieprzystępnych („Kryształowi”), tudzież na dawnej Ziemi („Przestąpić Styks”). Kontakt z obcym dominuje resztę opowiadań autora. We wspomnianych „Niewidzialnych” obca planeta staje się kolebką – nową Ziemią, w „Falach” spotykamy się z przedstawicielami obcej inteligencji, która włada czasem, w „Misji” obce cywilizacje walczą ze sobą, z których jedna postanawia chronić Ziemian, natomiast w znakomitym opowiadaniu pt. „Kryształowi” lecimy z bohaterami na mroczną planetę, na której w blasku gasnącej gwiazdy natykamy się na żyjące kryształy… Pewnym dopełnieniem jest jedno z ostatnich opowiadań tomu – „Kometa”, lekko poetyckie spojrzenie na próbę kontaktu z istotą-bytem zamieszkującą jedną z komet oraz o tym, jak ratuje ona Ziemię przed zagładą…

Zawiera opowiadania: 1. Muszla egejska, 2. Minotaur, 3. Niewidzialni, 4. Przestąpić Styks, 5. Opium kosmosu, 6. Fale, 7. Misja, 8. Kryształowi, 9. Bitwa pod Czarnym Lasem, 10. Kometa, 11. Ghorry, 12. Wielki sen, 13. Jaś i Małgosia, 14. Pod białymi obłokami