Ilość pojedynczych przekładów na inne języki według krajów:
Argentyna: książki – 1; opow. – 0
Armenia: książki – 1; opow. – 0
Australia: książki – 1; opow. – 0
Austria: książki – 1; opow. – 3
Białoruś: książki – 3; opow. – 1
Bułgaria: książki – 6; opow. – 12
Chorwacja: książki – 3; opow. – 0
Czechy: książki – 29; opow. – 155
Dania: książki – 1; opow. – 0
Estonia: książki – 3; opow. – 0
Finlandia: książki – 6; opow. – 1
Francja: książki – 15; opow. – 5
Grecja: książki – 1; opow. – 0
Gruzja: książki – 1; opow. – 1
Hiszpania: książki – 13; opow. – 0
Holandia: książki – 4; opow. – 0
Izrael: książki – 1; opow. – 0
Japonia: książki – 10; opow. – 2
Jugosławia: książki – 0; opow. – 1
Kazachstan: książki – 0; opow. – 1
Korea Płn.: książki – 1; opow. – 0
Litwa: książki – 4; opow. – 2
Łotwa: książki – 3; opow. – 2
Macedonia: książki – 1; opow. – 0
Mołdawia: książki – 0; opow. – 1
Niemcy: książki – 123; opow. – 173
Norwegia: książki – 1; opow. – 0
Portugalia: książki – 1; op. – 0
Rosja: książki – 80; opow. – 237
Rumunia: książki – 5; opow. – 0
Serbia: książki – 3; opow. – 0
Słowacja: książki – 7; opow. – 11
Słowenia: książki – 1; opow. – 0
Szwajcaria: książki – 2; op. – 1
Szwecja: książki – 4; opow. – 1
Turcja: książki – 2; opow. – 0
Turkmenistan: książki – 0; opow. – 1
Ukraina: książki – 10; opow. – 1
USA: książki – 17; opow. – 20
Uzbekistan: książki – 0; opow. – 1
Węgry: książki – 15; opow. – 122
Wlk. Bryt.: książki – 14; op. – 15
Włochy: książki – 9; opow. – 1
esperanto: książki – 0; opow. – 5
Paradyzja / Janusz Andrzej Zajdel
Warszawa: Iskry, 1984.- s. 141.- [Fantastyka-Przygoda]
Informacje dodatkowe
nakład: 50.000
ISBN: 83-207-0700-5
projekt okładki: Hałajkiewicz Kazimierz
Inne wydania: 2004 (Supernowa)
Tłumaczenia: I. „Edenie” / Janusz Andrzej Zajdel.- Praha: Albatros, 2000 (okładka)
To jedna z ważniejszych powieści socjologicznych w polskiej fantastyce powojennej. Jej uniwersalizm jest tak wyraźny, że sięgają po nią i dziś ludzie młodzi, by doszukać się w niej odniesień do współczesnego świata. Tytułowa Paradyzja jest sztuczną kolonią obiegającą planetę Tartar, nie utrzymującą od stu lat kontaktów z Ziemią. Panuje na niej odrębny ustrój społeczny, przy pierwszym zetknięciu niezrozumiały, wręcz groteskowy. Paradyzyjska propaganda kształtuje w obywatelach obraz Ziemi zgoła nieprzyjazny: w każdym momencie możliwy jest atak ze strony Ziemian, którzy jakoby Paradyzji nienawidzą. Bohaterem powieści jest Rinah, który pragnie napisać reportaż o sztucznej kolonii (na Paradyzji zabronione są książki w swej klasycznej postaci, można tworzyć i konsumować jedynie książki audiowizualne). Od razu zderza się z niecodzienną dla niego rzeczywistością Paradyzji; nieużywanie papieru jest tylko jednym z wielu przykładów na to, że Paradyzyjczycy wykształcili mocno odrębny sposób na postrzeganie i kreowanie (jeśli w ogóle to możliwe w takim miejscu) otaczającego świata. Rinah obserwuje też (i przecież uczestniczy) dziwny sposób na koegzystencję mieszkańców: są to przezroczyste ściany mieszkań, będące – w pielęgnowanej przez rządzących opinii społecznej – swojego rodzaju wizytówką uczciwości obywatelskiej. Przeciwwagą do założeń władzy staje się sposób porozumiewania się mieszkańców owych przezroczystych pokoików: za pomocą metafor lub niejasnej w przekazie poezji. Książka porusza szalenie istotne kwestie, nie tylko dla czytelnika lat 80-tych XX wieku, np. czy wiedza o oszustwie zgotowanym społeczeństwu przez rządzących może wyzwolić w nim chęć buntu, czy jedynie stan przygnębienia i w rezultacie – rezygnacji? Dość ważna kwestia poruszona jest też w rozmowie z paradyzyjskim socjologiem Zebem, która ma wyjaśnić niektóre aspekty kontroli w kolonii: jest to kwestia systemu zabezpieczeń a także problem pojmowania kary, czyli w tym przypadku przyznawania ujemnych punktów, wpływającego na obniżenie wskaźnika SC (Stopnia Człowieczeństwa). „Paradyzja” to nie tylko obraz otumanionego społeczeństwa, ale – co jak zwykle idzie w parze – także i ogarniętego paranoją rządu, który ukrywa nawet w tajemnicy orbitę Paradyzji. Słowem: cenzura, zakazy, wymuszana lojalność – wszystko to, co w dzisiejszym świecie może i nie jest oficjalnie i jawnie przedstawianym problemem, ale mimo wszystko wciąż globalnym.
Na podstawie książki zrealizowano spektakl telewizyjny o tym samym tytule w roku 1986, w reż. Macieja de Korczaka-Leszczyńskiego, w którym główną rolę zagrał Artur Barciś.
Recenzje książki:
- Rajski koszmar / Leszek Bugajski.- [w:] Fantastyka, 1985, nr 4, s. 50